CBD - co to jest i jak działa? Poznaj właściwości CBD

Kannabidiol CBD

Kannabidiol (CBD) to związek chemiczny, który pochodzi z konopi. Jest jednym z ponad stu unikalnych związków występujących w konopiach, znanych jako kannabinoidy. Kannabinoidy pochodzenia roślinnego, czyli fitokannabinoidy lub wytwarzane fizjologicznie w organizmie, czyli endokannabinoidy są związkami chemicznymi, oddziałują na centralny system regulacyjny organizmu (system endokannabinoidowy).

Funkcją tego układu jest zarządzanie homeostazą całego organizmu i wpływanie na procesy organizmu, takie jak apetyt, nastrój, funkcje układu nerwowego i immunologicznego. Przykładem fitokannabinoidu konopnego  jest CBD, czyli kannabidiol. Chociaż nasze ciała mogą naturalnie produkować własne endokannabinoidy, które wiążą się z receptorami kannabinoidowymi w układzie nerwowym i obwodowym, także dostarczanie fitokannabinoidów wywiera korzystny wpływ na całe ciało.

Czym jest CBD i jak wpływa na organizm?

Układ endokannabinoidowy jest systemem biologicznym; składa się z endokannabinoidów, które są endogennymi neuroprzekaźnikami wiążącymi się z receptorami kannabinoidowymi^[I]. Receptory te występują  w całym ośrodkowym i obwodowym układ nerwowym, a także układzie odpornościowym. W ośrodkowym układzie nerwowym (OUN), CB1 jest zdecydowanie dominującą formą, chociaż istnieje również poza OUN; CB2 występuje przede wszystkim poza OUN i jest związany z układem odpornościowym.

Receptory CB1 w mózgu zlokalizowane są przede wszystkim w korze przedczołowej, ciale migdałowatym, móżdżku, hipokampie czy rdzeniu przedłużonym; z kolei receptory CB2 znaleźć można w komórkach glejowych mózgu. W cele lokalizacja receptorów CB jest następująca: receptory CB1 najliczniej zlokalizowane są w płucach, mięśniach, przewodzie pokarmowych, sercowo - naczyniowym, wątrobie i trzustce, a receptory CB2 - w skórze, kościach czy śledzionie.

Stwierdzono, że układ endokannabinoidowy naszego organizmu jest bezpośrednio zaangażowany w procesy utrzymujące nasz organizm w codziennej równowadze, w tym: apetyt, ból, nastrój, pamięć, funkcje układu odpornościowego i kontrolę stanu zapalnego. CBD moduluje działanie receptorów kannabinoidowych, wywołując szereg pożądanych efektów zdrowotnych. Nie jest to jednak bezpośrednie oddziaływanie na receptory kannabinoidowe, a wpływ na endokannabinoidy syntetyzowane w organizmie, zwłaszcza anandamid. CBD hamuje aktywność hydrolazy amidu kwasu tłuszczowego FAAH, co przekłada się na stymulowanie endogennej sygnalizacji kannabinoidów.

Receptory CB to nie jedyne receptory podlegające modyfikacji pod wpływem działania kannabidiolu. Inne receptory będące miejscem docelowym działania CBD to:

• receptor TRPV, czyli receptor waniloidowy
• receptory serotoninowe
• receptory adenozynowe
• receptory GPR55
• receptory PPAR

CBD często mylone jest z THC, który jest kolejnym kannabinoidem występującym w konopiach. CBD i THC to dwa najliczniejsze związki występujące w konopiach. A jednak mają zasadniczo różne właściwości i wpływ na organizm. THC, odurzająca i nielegalna substancja, jest odpowiedzialna za efekty halucynogenne konopi. W przeciwieństwie do THC, CBD nie powoduje odurzenia. Wynika to z faktu, że CBD nie jest psychoaktywne, ponieważ nie działa w ten sam sposób na organizm  co THC.

CBD pod lupą naukowców

W ostatnich latach społeczność naukowa wykazała zainteresowanie tym związkiem ze względu na jego dobry profil bezpieczeństwa i właściwości neuroprotekcyjne, co mogłoby znaleźć zastosowanie  w terapii takich schorzeń jak stwardnienie zanikowe boczne, choroba Parkinsona, choroba Huntingtona czy choroba Alzheimera. To działanie neuroprotekcyjne CBD wynika z aktywności przeciwzapalnej i antyoksydacyjnej. Właściwości przeciwzapalne CBD wykazano w kilku badaniach eksperymentalnych - związek ten modulował poziom niektórych cytokin prozapalnych, takich jak interleukina-1β (IL-1β ), interleukina-6 (IL-6) i czynnika martwicy nowotworu α (TNF-α), jak również regulował przebieg cyklu komórkowego i funkcji komórek odpornościowych^[II].

Ponadto inny mechanizm, za pomocą którego CBD wykazuje działanie przeciwzapalne wynika z interakcji z receptorem TRPV1. Receptor TRPV1 jest nieselektywnym kanałem kationowym, który po aktywacji umożliwia napływ jonów wapnia. Czułość, ale także gęstość receptorów TRPV1 zwiększa się w warunkach neurozapalnych. Wiązanie CBD z TRPV1 prowadzi do odczulenia tych receptorów, co w konsekwencji zmniejsza stan zapalny. CBD wykazuje również silną aktywność antyoksydacyjną, modulując ekspresję syntazy tlenku azotu i nitrotyrozyny, a także zmniejszając produkcję reaktywnych form tlenu.

CBD wzbudza również zainteresowanie ze względu na swoje właściwości lecznicze jako potencjalnego leku przeciwdepresyjnego, przeciwpsychotycznego, przeciwbólowego i przeciwnowotworowego. Ponadto wykazano, że CBD może znacznie zmniejszyć dwie ważne postacie stanów lękowych, a mianowicie zaburzenia obsesyjno-kompulsywne i zespół stresu pourazowego.

W badaniach na zwierzętach wykazano, że podanie CBD zwiększa poziom serotoniny i glutaminy, dzięki czemu może wykazywać działanie przeciwdepresyjne^[III]. Ponadto CBD jest w stanie oddziaływać z kilkoma receptorami zaangażowanymi w kontrolę bólu. Należą do nich: jeden z enzymów biorących udział w inaktywacji endokannabinoidów, hydrolazy amidowej kwasów tłuszczowych (FAAH), receptory TRPV1, transportery nukleozydowe^[IV]. Z kolei jeśli chodzi o aktywność przeciwnowotworową, w badaniach in vitro wykazano:

• hamowanie namnażania i wzrostu komórek raka piersi
• hamowanie proliferacji komórek glejaka
• ograniczenie namnażania komórek białaczki i chłoniaków
• zahamowanie inwazji komórek raka płuc
• ograniczenie namnażania komórek raka jelita grubego

Potencjalne działanie przeciwnowotworowe kannabidiolu może wynikać m. in. z możliwości hamowania niekontrolowanego namnażania się komórek, a także aktywowania zjawiska apoptozy, czyli zaplanowanej śmierci komórki. Oddziaływanie CBD na komórki nowotworowe może wynikać z faktu, iż w komórkach nowotworowych stwierdza się obecność receptorów CB - i dotyczy to także tych komórek, w których w warunkach fizjologicznych brak jest tych receptorów.

Przez długi czas CBD badano pod kątem jego działanie przeciwdrgawkowego. Padaczka jest przewlekłym zaburzeniem neurologicznym. Około 30% pacjentów z padaczką jest dotkniętych padaczką oporną na leczenie z powodu niepowodzenia wspólnych terapii przeciwpadaczkowych. Ta forma padaczki charakteryzuje się nawracającymi napadami, które negatywnie wpływają na jakość życia. W modulacji napadów padaczkowych dużą rolę odgrywa m. in. receptor TRPV1 - jego aktywności towarzyszy wzrost poziomu jonów wapniowych i uwalnianie glutaminianu, co prowadzi do nadpobudliwości neuronów i wystąpienia napadów padaczkowych. A jak wiadomo -CBD moduluje aktywność receptorów TRPV1, przez co może blokować ich aktywność.

Kilka badań potwierdziło jego skuteczność w leczeniu napadów padaczkowych, zwłaszcza u dzieci. W 2015  roku pierwsze wyniki badań klinicznych III fazy wykazały korzystny wpływ CBD w postaci leku Epidiolex w leczeniu opornych na leczenie zaburzeń drgawkowych, w tym zespołu Lennoxa-Gastauta (LGS) i zespołu Draveta (DS). W tym badaniu pacjenci z ciężką, nieuleczalną, oporną na leczenie padaczką o początku choroby występującym w dzieciństwie, którzy otrzymywali stabilne dawki leków przeciwpadaczkowych przed przystąpieniem do badania, stosowali doustnie kannabidiol w dawce 2–5 mg / kg dziennie. Dawka była zwiększana  do momentu wystąpienia nietolerancji lub do maksymalnej dawki 25 mg / kg lub 50 mg / kg dziennie (w zależności od miejsca badania).

Głównym celem było ustalenie bezpieczeństwa i tolerancji kannabidiolu, a głównym punktem końcowym skuteczności była mediana procentowej zmiany średniej miesięcznej częstości napadów drgawkowych po 12 tygodniach. Porównania procentowej zmiany częstości napadów motorycznych przeprowadzono za pomocą testu Manna-Whitneya. Mediana miesięcznej częstości napadów motorycznych wynosiła 30 na początku badania i 15,8 w ciągu 12-tygodniowego okresu leczenia. Mediana redukcji miesięcznych napadów drgawkowych wyniosła 36,5%. Takie wyniki sugerują, że kannabidiol może zmniejszać częstość napadów i może mieć odpowiedni profil bezpieczeństwa u dzieci i młodych dorosłych z wysoce oporną na leczenie padaczką^[V].

Epidiolex to nie jedyny dostępny na receptę lek zawierający CBD. Innym preparatem jest Sativex, czyli lek łagodzący objawy spastyczności w przebiegu stwardnienia rozsianego. W kilku badaniach wykazano zadowalające zmniejszenie spastyczności mięśni po zastosowaniu leku^[VI].

Diagnosta laboratoryjny

Justyna Mazur

Bibliografia:

Bene Vobis® jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Młyn Oliwski.

UWAGA WAŻNE:

Materiał ma wyłącznie charakter informacyjno-edukacyjny. Publikowane tutaj informacje nie mają charakteru reklamowego i w żadnym przypadku nie mogą zastępować porady lekarza lub farmaceuty.

Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, książkach oraz prasie. Materiał nie jest prezentacją ani opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki.

Strona i jej zawartość nie może być wykorzystywana w celu stawiania diagnozy, konsultacji dotyczących postępowania w razie choroby, przepisywania, dawkowania lub stosowania produktów dostępnych za pośrednictwem sklepu Młyn Oliwski.pl

Serwis Młyn Oliwski® nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej.



Pamiętaj, że:
Suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Zaleca się zróżnicowany sposób żywienia i zdrowy tryb życia