Olej MCT z kokosa - najlepsze źródło średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych
W ostatnich latach ogromną popularnością cieszy się olej kokosowy. Wszystko za sprawą zawartości unikatowych średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych, których metabolizm w organizmie jest odmienny niż innych kwasów tłuszczowych. W związku z ogromnym zainteresowaniem, jakim cieszy się olej kokosowy i średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe, pojawił się nowy produkt - olej MCT. Czym olej MCT różni się od oleju kokosowego?
Czym jest olej MCT?
Olej MCT to produkt pozyskiwany z oleju kokosowego lub palmowego. Większość produktów tego typu pozyskiwanych jest z oleju palmowego, jednak znacznie lepszym wyborem jest olej MCT produkowany z oleju kokosowego. Olej palmowy zyskał złą sławę wynikającą z nieekologicznego sposobu jego pozyskiwania.
Olej MCT jest produkowany w procesie zwanym frakcjonowaniem, który wyodrębnia kwas kaprylowy i kaprynowy z oleju kokosowego lub palmowego. Gdy te średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe są izolowane, wykorzystywany jest proces chemiczny zwany estryfikacją przy udziale enzymu lipazy. Następnie lipaza jest odfiltrowywana, a olej przechodzi przez kolejne procesy, takie jak odkwaszanie, wybielanie i dezodoryzację. Po analizie jakości produkt końcowy jest gotowy do spożycia. Pomimo produkcji w laboratorium, olej MCT zawiera całkowicie naturalne tłuszcze o niezmienionej budowie chemicznej i tych samych właściwościach co w produkcie wyjściowym.
Większość oleju MCT zawiera kwas kaprylowy (C8), kwas kaprynowy (C10) lub połączenie obu. Zazwyczaj udział średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych w oleju MCT jest następujący: od 50 do 80 procent kwasu kaprylowego i 20 do 50 procent kwasu kaprynowego. Kwas kapronowy (C6) jest często usuwany z oleju MCT, ponieważ może mieć nieprzyjemny smak i zapach. Olej MCT zazwyczaj nie zawiera kwasu laurynowego (C12).
Kwas laurynowy zawiera 12 tomów węgla i jest zaliczany do średniołancuchowych kwasów tłuszczowych - zgodnie z definicją takie kwasy tłuszczowe posiadają od 8 do 12 atomów węgla. Jednak niektórzy twierdzą, że kwas laurynowy może działać tak samo jak długołańcuchowe kwasy tłuszczowe w organizmie i tylko w niewielkim odsetku podlega takiemu metabolizmowi w wątrobie jak MCT[I]. Kwas kaprylowy i kaprynowy są tym samym najcenniejszymi składnikami oleju MCT, ponieważ mogą być szybciej wchłaniane i przetwarzane w organizmie niż inne kwasy tłuszczowe.
Właściwości średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych zawartych w oleju MCT
Średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe różnią się właściwościami biologicznymi od pozostałych kwasów tłuszczowych. Długołańcuchowe kwasy tłuszczowe trawione są znacznie dłużej, a MCT - z racji mniejszych rozmiarów cząsteczek - trawione są znacznie szybciej. W procesie hydrolizy tych kwasów tłuszczowych nie jest konieczny udział lipazy trzustkowej, gdyż MCT są rozkładane przez enzymy zawarte w ślinie. Kwasy MCT są następnie absorbowane z jelita bezpośrednio do krwiobiegu, a nie w postaci chylomikronów, jak ma to miejsce w przypadku innych kwasów tłuszczowych.
MCT docierają niemal natychmiast do wątroby, gdzie podlegają procesowi beta oksydacji i pozyskania z nich znacznych ilości energii. Oznacza to, że proces hydrolizy kwasów średniołańcuchowych jest znacznie szybszy i bardziej energooszczędny niż w przypadku długołańcuchowych kwasów tłuszczowych[II]. Możliwość natychmiastowego pozyskiwania energii ze średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych sprawia, że tego typu kwasy tłuszczowe nie są kumulowane w postaci tkanki tłuszczowej.
Średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe wykazują szereg pożądanych właściwości prozdrowotnych. Oto najistotniejsze z nich:
- Umożliwiają zdrową utratę wagi i utrzymanie prawidłowej masy ciała: olej MCT ma różnorodne właściwości, które pomagają w odchudzaniu i kontrolowaniu wagi. W porównaniu z długołańcuchowymi kwasami tłuszczowymi, MCT mają mniej kalorii, ale mogą zapewnić długotrwałe uczucie sytości i redukcję apetytu[III]. MCT są również szybciej spalane przez organizm i rzadziej są odkładane w postaci tłuszczu. Niektóre badania wykazały, że MCT mogą nawet zwiększać zdolność organizmu do spalania tłuszczu, zmniejszać gromadzenie się tkanki tłuszczowej i zapobiegać otyłości. MCT mogą być szczególnie korzystne dla osób na diecie ketogenicznej, ponieważ wytwarzają ketony, które pozwalają osobie spożywać więcej węglowodanów przy utrzymaniu stanu ketozy.
- Olej MCT zwiększa wydajność ćwiczeń: ponieważ kwasy tłuszczowe MCT mogą zwiększyć poziom energii i tempo spalania tłuszczu, MCT mogą zwiększyć wydajność ćwiczeń u sportowców i kulturystów[IV]. Spożywanie oleju MCT przed ćwiczeniami może prowadzić do lepszych treningów. MCT mogą również zwiększać beztłuszczową masę mięśniową, jednocześnie zmniejszając tkankę tłuszczową.
- Olej MCT wpływa korzystnie na zdrowie jelit i trawienie: MCT poprawiają zdrowie jelit, zabijając szkodliwe bakterie bez wpływu na dobre bakterie w jelitach[V]. MCT mogą zapobiegać biegunce i niestrawności tłuszczów. Mogą również pomóc w przywróceniu prawidłowych funkcji trawiennych u osób, które przeszły gastrektomię.
- Olej MCT poprawia zdrowie poznawcze: Spożywanie MCT może prowadzić do lepszego skupienia i jasnego myślenia. Ketony wytwarzane przez wątrobę z MCT są w stanie zasilać ośrodkowy układ nerwowy lepiej niż LCT, ponieważ mogą przenikać przez barierę krew-mózg. MCT mogą również spowalniać skutki demencji u osób z chorobą Alzheimera, dostarczając ketony do mózgu. Spożywanie średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych może zatem stanowić skuteczną profilaktykę oraz terapię demencji[VI].
- Olej MCT obniża ryzyko cukrzycy: MCT mogą być korzystne dla osób z cukrzycą, ponieważ mogą obniżać poziom cukru we krwi i zwiększać wrażliwość na insulinę[VII]. Lepsza wrażliwość na insulinę jest również ważnym czynnikiem w zapobieganiu cukrzycy u osób z grupy wysokiego ryzyka. Spożywanie MCT może również pomóc w zmniejszeniu masy ciała, która jest kolejnym czynnikiem ryzyka cukrzycy.
Wskazania do stosowania oleju MCT
Aby móc w pełni odczuwać korzyści zdrowotne wynikające ze spożywania średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych, najlepiej jest sięgać po olej MCT, gdyż jest to najbogatsze źródło tych kwasów tłuszczowych. Wskazaniem do stosowania oleju MCT jest przede wszystkim:
- wspomaganie leczenia schorzeń neurologicznych, takich jak epilepsja czy choroba Alzheimera czy inne przyczyny demencji
- schorzenia wątroby
- chęć efektywnej utraty masy ciała
- zaburzenia trawienia i wchłaniania tłuszczów
- chęć pozyskania szybkiego i łatwo przyswajalnego źródła energii, np. przez osoby uprawiające sport
- stosowanie diety ketogenicznej i chęć podtrzymania ketozy odżywczej
Zazwyczaj pojedyncza dawka oleju MCT to 15 ml, nie zaleca się stosować więcej niż 50 - 60 ml na dobę. Możliwe efekty uboczne to nudności, biegunki oraz bóle żołądka.
Diagnosta laboratoryjny
Justyna Mazur
Bibliografia:
[I] Denke MA, Grundy SM. Comparison of effects of lauric acid and palmitic acid on plasma lipids and lipoproteins. Am J Clin Nutr. 1992;56(5):895–898
[II] Marten B, Pfeuffer M, Schrezenmeir J. Medium-chain triglycerides. Int Dairy J. 2006;16(11):1374–1382
[III] St Onge M. i in., Impact of medium and long chain triglycerides consumption on appetite and food intake in overweight men; Eur J Clin Nutr, 2014, Oct, 68(10)
[IV] Nosaka N, i in., Effect of ingestion of medium-chain triacylglycerols on moderate- and high-intensity exercise in recreational athletes; J Nutr Sci Vitaminol, 2009, Apr, 55(2)
[V] Rial S. i in., Gut Microbiota and Metabolic Health: The Potential Beneficial Effects of a Medium Chain Triglyceride Diet in Obese Individuals; Nutrients, 2016, May, 8(5)
[VI] Cunnane S. i in., Can ketones compensate for deteriorating brain glucose uptake during aging? Implications for the risk and treatment of Alzheimer's disease; Ann N Y Acad Sci, 2016 Mar, 1367 (1)
[VII] Han J. i in., Effects of dietary medium-chain triglyceride on weight loss and insulin sensitivity in a group of moderately overweight free-living type 2 diabetic Chinese subjects; Metabolism, 2007; Jul, 56(7)
Bene Vobis® jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Młyn Oliwski.
UWAGA WAŻNE:
Materiał ma wyłącznie charakter informacyjno-edukacyjny. Publikowane tutaj informacje nie mają charakteru reklamowego i w żadnym przypadku nie mogą zastępować porady lekarza lub farmaceuty.
Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, książkach oraz prasie. Materiał nie jest prezentacją ani opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki.
Strona i jej zawartość nie może być wykorzystywana w celu stawiania diagnozy, konsultacji dotyczących postępowania w razie choroby, przepisywania, dawkowania lub stosowania produktów dostępnych za pośrednictwem sklepu Młyn Oliwski.pl
Serwis Młyn Oliwski® nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej.
Pamiętaj, że:
Suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Zaleca się zróżnicowany sposób żywienia i zdrowy tryb życia