Kolagen – budowa, rodzaje i pozyskiwanie
Kolagen to białko występujące powszechnie w organizmach żywych, pełniące kluczowe funkcje w strukturze i wytrzymałości tkanek. W tym artykule omówimy, czym jest kolagen, jakie są jego rodzaje, sposoby pozyskiwania, a także jakie kolageny warto wybierać, zwracając uwagę na miarę wielkości cząsteczek, czyli daltony.
Czym jest kolagen?
Kolagen to rodzaj białka strukturalnego, który występuje w wielu tkankach organizmu, takich jak skóra, ścięgna, chrząstki, kości, naczynia krwionośne i więzadła. Jego główną funkcją jest zapewnienie wytrzymałości i elastyczności tkanek oraz ich regeneracji[1]. Kolagen stanowi około 30% całkowitej masy białek w organizmie człowieka[2].
Rodzaje kolagenu
W organizmach żywych występuje co najmniej 28 różnych rodzajów kolagenu, które różnią się między sobą budową i funkcjami. Najważniejsze z nich to:
- Kolagen typu I - stanowi około 90% kolagenu w organizmie człowieka i występuje głównie w skórze, ścięgnach, kościach oraz zębach.
- Kolagen typu II - jest głównym kolagenem występującym w chrząstkach.
- Kolagen typu III - występuje w skórze, naczyniach krwionośnych i tkance łącznej.
- Kolagen typu IV - jest częścią błon podstawnych i tworzy struktury siateczkowate.
Sposoby pozyskiwania kolagenu
Kolagen można pozyskać z różnych źródeł, takich jak zwierzęta, ryby, rośliny lub syntetyczne. Najpopularniejsze źródła kolagenu to:
- Kolagen zwierzęcy - najczęściej pozyskiwany z bydła, trzody chlewnej, owiec i koni.
- Kolagen rybi - pochodzi z ości i skór ryb, przede wszystkim z ryb morskich.
- Kolagen roślinny - produkowany z genetycznie modyfikowanych roślin, takich jak soja czy drożdże. Należy jednak pamiętać, że kolagen roślinny nie jest tak biologicznie aktywny, jak kolagen zwierzęcy czy rybi.
- Kolagen syntetyczny - produkowany w laboratoriach przez inżynierię genetyczną.
Jakie kolageny warto wybierać i dlaczego?
Wybór odpowiedniego kolagenu zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji. Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek, które warto wziąć pod uwagę:
- Kolagen typu I i III - są najbardziej polecane dla osób dbających o skórę, włosy i paznokcie, ponieważ mają największe znaczenie w tych tkankach[3].
- Kolagen typu II - jest szczególnie ważny dla osób cierpiących na problemy stawowe lub chcących zadbać o zdrowie chrząstek[4].
- Kolagen rybi - ze względu na niższą masę cząsteczkową (daltony) oraz lepszą biodostępność i przyswajalność, jest często polecany jako suplement dla osób poszukujących źródła kolagenu o wysokiej jakości[5].
- Kolagen roślinny - może być alternatywą dla wegan i wegetarian, jednak jego skuteczność może być niższa w porównaniu z kolagenem zwierzęcym czy rybim.
Czym są daltony i dlaczego są ważne przy wyborze kolagenu?
Dalton to jednostka miary masy cząsteczkowej, która pozwala określić wielkość cząsteczek różnych substancji, w tym kolagenu. Mniejsza masa cząsteczkowa (niższa liczba daltonów) oznacza, że cząsteczki kolagenu są mniejsze, co może przyczynić się do lepszej przyswajalności i biodostępności suplementu[6].
Dlatego warto zwrócić uwagę na daltony podczas wyboru kolagenu, wybierając produkty o niższej masie cząsteczkowej. Na przykład, kolagen rybi ma zazwyczaj mniejszą masę cząsteczkową niż inny kolagen zwierzęcy, co może przekładać się na lepsze efekty suplementacji[7].
Podsumowanie
Kolagen to kluczowy składnik organizmu, który odgrywa istotną rolę w utrzymaniu zdrowia skóry, włosów, paznokci, stawów i wielu innych tkanek. Wybierając odpowiedni rodzaj kolagenu, warto zwrócić uwagę na jego pochodzenie, typ oraz masę cząsteczkową (daltony). Wybierając produkty o niższej masie cząsteczkowej, takie jak kolagen rybi, można liczyć na lepszą biodostępność i skuteczność suplementacji.
Dziękuję za przeczytanie tego artykułu o kolagenie. Mam nadzieję, że dostarczył on wartościowych informacji na temat tego ważnego białka i ułatwił wybór odpowiedniego produktu dla Ciebie. Pamiętaj, że suplementacja kolagenem powinna być połączona z odpowiednią dietą i zdrowym stylem życia, aby osiągnąć najlepsze rezultaty.
Dietetyk kliniczny i Pielęgniarka dyplomowana
Monika Zalewska
O mnie:
Specjalistka z dziedziny dietetyki klinicznej oraz dyplomowana pielęgniarka posiadająca bogate doświadczenie w ochronie zdrowia oraz pielęgnacji pacjentów z różnymi schorzeniami. Od wielu lat z pasją propaguje zdrowy styl życia, odpowiednie odżywianie oraz stosowanie suplementacji w celu przeciwdziałania procesom starzenia się organizmu.
Jako autorka licznych porad dietetycznych, opieram swoją wiedzę na potwierdzonych dowodach naukowych, co pozwala mi skutecznie wspierać w dążeniu do lepszego stanu zdrowia i samopoczucia. W swojej pracy łączę umiejętności dietetyczne i pielęgniarskie, co pozwala mi na kompleksowe podejście i dostosowywanie planów żywieniowych do indywidualnych potrzeb każdej osoby.
Bibliografia:
[1] Ricard-Blum, S. (2011). The Collagen Family. Cold Spring Harbor Perspectives in Biology, 3(1), a004978.
[2] Lodish, H., Berk, A., Zipursky, S. L., Matsudaira, P., Baltimore, D., & Darnell, J. (2000). Molecular Cell Biology. 4th edition. New York: W. H. Freeman.
[3] Borumand, M., & Sibilla, S. (2014). Daily consumption of the collagen supplement Pure Gold Collagen® reduces visible signs of aging. Clinical Interventions in Aging, 9, 1747-1758.
[4] McAlindon, T. E., Nuite, M., Krishnan, N., Ruthazer, R., Price, L. L., Burstein, D., ... & Flechsenhar, K. (2011). Change in knee osteoarthritis cartilage detected by delayed gadolinium enhanced magnetic resonance imaging following treatment with collagen hydrolysate: a pilot randomized controlled trial. Osteoarthritis and Cartilage, 19(4), 399-405.
[5] Sibilla, S., Godfrey, M., Brewer, S., Budh-Raja, A., & Genovese, L. (2015). An overview of the beneficial effects of hydrolysed collagen as a nutraceutical on skin properties: scientific background and clinical studies. The Open Nutraceuticals Journal, 8(1), 29-42.
[6] Ohara, H., Ichikawa, S., Matsumoto, H., Akiyama, M., Fujimoto, N., Kobayashi, T., & Tajima, S. (2007). Collagen-derived dipeptide, proline-hydroxyproline, stimulates cell proliferation and hyaluronic acid synthesis in cultured human dermal fibroblasts. Journal of Dermatology, 34(4), 250-258.
[7] Iwai, K., Hasegawa, T., Taguchi, Y., Morimatsu, F., Sato, K., Nakamura, Y., ... & Ohtsuki, K. (2005). Identification of food-derived collagen peptides in human blood after oral ingestion of gelatin hydrolysates. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 53(16), 6531-6536.
Bene Vobis® jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Młyn Oliwski.
UWAGA WAŻNE:
Materiał ma wyłącznie charakter informacyjno-edukacyjny. Publikowane tutaj informacje nie mają charakteru reklamowego i w żadnym przypadku nie mogą zastępować porady lekarza lub farmaceuty.
Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, książkach oraz prasie. Materiał nie jest prezentacją ani opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki.
Strona i jej zawartość nie może być wykorzystywana w celu stawiania diagnozy, konsultacji dotyczących postępowania w razie choroby, przepisywania, dawkowania lub stosowania produktów dostępnych za pośrednictwem sklepu Młyn Oliwski.pl
Serwis Młyn Oliwski® nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej.
Pamiętaj, że:
Suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Zaleca się zróżnicowany sposób żywienia i zdrowy tryb życia
