Ashwagandha - odkryj składniki aktywne i korzyści zdrowotne

W niniejszym artykule omówimy składniki aktywne ashwagandhy (Withania somnifera), ich właściwości, zastosowanie oraz korzyści zdrowotne wynikające z regularnego stosowania tej niezwykłej rośliny. Zwrócimy szczególną uwagę na naukowe badania, które potwierdzają jej pozytywny wpływ na organizm.

Wprowadzenie do ashwagandhy

Ashwagandha, znana również jako indyjski żeń-szeń, to roślina z rodziny psiankowatych, której korzenie i jagody stosowane są w medycynie ajurwedyjskiej od ponad 3000 lat. Wykorzystywana jest głównie jako adaptogen, czyli substancja zwiększająca odporność organizmu na różne rodzaje stresu^[1].

Składniki aktywne ashwagandhy

Głównymi składnikami aktywnymi ashwagandhy są:

• Witanolidy
• Alkaloidy
• Saponiny steroidowe

Witanolidy

Witanolidy to grupa związków chemicznych należących do triterpenoidów, które wykazują szerokie spektrum działania biologicznego, takie jak działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwnowotworowe, przeciwutleniające i adaptogenne^[2].

Alkaloidy

W korzeniach ashwagandhy obecnych jest kilka alkaloidów, takich jak witanina, somniferina, tropina czy anaferina. Alkaloidy te wykazują różnorodne działania farmakologiczne, w tym uspokajające, przeciwlękowe, przeciwbólowe, przeciwnowotworowe i przeciwdrgawkowe^[3].

Saponiny steroidowe

Saponiny steroidowe, takie jak sitoindosidy i sitoesterole, występują w korzeniach ashwagandhy. Wykazują one działanie immunomodulujące, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwnowotworowe^[4].

Korzyści zdrowotne i zastosowanie ashwagandhy

Regularne stosowanie ashwagandhy przynosi wiele korzyści zdrowotnych, które omówimy w poniższych podrozdziałach.

Redukcja stresu i lęku

Badania dowodzą, że ashwagandha może skutecznie redukować stres i lęk. Witanolidy i alkaloidy zawarte w tej roślinie wpływają na poziom kortyzolu - hormonu stresu, co przyczynia się do redukcji objawów stresu i lęku^[5].

Wspomaganie funkcji poznawczych

Właściwości adaptogenne i przeciwutleniające ashwagandhy mogą pozytywnie wpłynąć na funkcje poznawcze, takie jak pamięć, koncentracja czy zdolność uczenia się. Badania wykazują, że regularne stosowanie ashwagandhy może prowadzić do poprawy funkcji poznawczych^[6].

Poprawa układu odpornościowego

Ashwagandha wpływa na układ odpornościowy, dzięki działaniu immunomodulującemu saponin steroidowych. W rezultacie może wzmacniać odporność organizmu i pomagać w walce z infekcjami^[7].

Wsparcie dla zdrowia serca

Ashwagandha wykazuje działanie kardioprotekcyjne, co oznacza, że może wspierać zdrowie serca. Związki zawarte w ashwagandzie mogą obniżać poziom cholesterolu oraz ciśnienia krwi, co przyczynia się do zmniejszenia ryzyka chorób serca^[8].

Wspomaganie zdrowia stawów i układu mięśniowego

Właściwości przeciwzapalne i analgetyczne ashwagandhy mogą przynieść ulgę osobom cierpiącym na bóle stawów czy mięśni. Regularne stosowanie ashwagandhy może pomóc w łagodzeniu objawów chorób zwyrodnieniowych stawów, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów^[9].

Przeciwwskazania i dawkowanie ashwagandhy

Ashwagandha jest ogólnie uważana za bezpieczną dla większości osób, jednak istnieją pewne przeciwwskazania, które warto uwzględnić przed rozpoczęciem suplementacji.

Przeciwwskazania

• Ciąża i karmienie piersią - ze względu na brak wystarczających badań, nie zaleca się stosowania ashwagandhy przez kobiety w ciąży oraz karmiące piersią^[10].
• Autoimmunologiczne choroby - ze względu na działanie immunomodulujące ashwagandhy, osoby z chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak stwardnienie rozsiane czy łuszczyca, powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji^[11].
• Przyjmowanie leków przeciwcukrzycowych - ashwagandha może obniżać poziom cukru we krwi, co może prowadzić do interakcji z lekami przeciwcukrzycowymi. Osoby przyjmujące tego rodzaju leki powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji^[12].

Dawkowanie

Dawkowanie ashwagandhy może się różnić w zależności od indywidualnych potrzeb i celów suplementacji. Zwykle zaleca się dawkę od 300 do 500 mg ekstraktu korzenia ashwagandhy dziennie^[13]. Dawkowanie powinno być dostosowane do indywidualnych potrzeb, a w przypadku wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. suplementacji.

Dodatkowe informacje

Wraz z rosnącym zainteresowaniem ashwagandhą, warto również zwrócić uwagę na inne informacje związane z tą rośliną. Zaprezentujemy poniżej kilka dodatkowych informacji, które mogą być przydatne podczas korzystania z ashwagandhy jako suplementu.

Interakcje z innymi suplementami

Ashwagandha może oddziaływać z innymi suplementami, szczególnie tymi o działaniu adaptogenowym, takimi jak Rhodiola rosea, Panax ginseng czy Schisandra chinensis. Warto zachować ostrożność i skonsultować się z lekarzem przed stosowaniem ashwagandhy razem z innymi suplementami adaptogenowymi^[14].

Formy suplementacji

Ashwagandha dostępna jest w różnych formach, takich jak kapsułki, tabletki, proszek czy płyn. Wybór odpowiedniej formy suplementacji zależy od indywidualnych preferencji oraz celów suplementacji^[15].

Jakość suplementów z ashwagandhą

Ważne jest, aby wybierać suplementy ashwagandhy tylko od renomowanych producentów, którzy mogą zapewnić odpowiednią jakość oraz czystość produktu. Niektóre suplementy mogą zawierać niepożądane substancje, takie jak metale ciężkie, co może negatywnie wpłynąć na zdrowie^[16].

Podsumowanie

Ashwagandha, z jej bogatym profilem składników aktywnych, takich jak witanolidy, alkaloidy i saponiny steroidowe, oferuje szeroki wachlarz korzyści zdrowotnych. Stosowanie ashwagandhy może pomóc w walce ze stresem, poprawie funkcji poznawczych, wzmacnianiu układu odpornościowego, wspieraniu zdrowia serca oraz łagodzeniu bólu stawów i mięśni. Przed rozpoczęciem suplementacji warto jednak sprawdzić ewentualne przeciwwskazania i skonsultować się z lekarzem. Ponadto, warto pamiętać o potencjalnych interakcjach z innymi suplementami, dostępnych formach suplementacji oraz konieczności wyboru suplementów od renomowanych producentów. Ashwagandha to wszechstronny i wartościowy suplement, który może znacząco przyczynić się do poprawy jakości życia i zdrowia.

Dietetyk kliniczny i Pielęgniarka dyplomowana  

Monika Zalewska

O mnie: 

Specjalistka z dziedziny dietetyki klinicznej oraz dyplomowana pielęgniarka posiadająca bogate doświadczenie w ochronie zdrowia oraz pielęgnacji pacjentów z różnymi schorzeniami. Od wielu lat z pasją propaguje zdrowy styl życia, odpowiednie odżywianie oraz stosowanie suplementacji w celu przeciwdziałania procesom starzenia się organizmu.

Jako autorka licznych porad dietetycznych, opieram swoją wiedzę na potwierdzonych dowodach naukowych, co pozwala mi skutecznie wspierać w dążeniu do lepszego stanu zdrowia i samopoczucia. W swojej pracy łączę umiejętności dietetyczne i pielęgniarskie, co pozwala mi na kompleksowe podejście i dostosowywanie planów żywieniowych do indywidualnych potrzeb każdej osoby.

Bibliografia: