Helicobacter pylori i objawy neurologiczne: związki, diagnostyka i leczenie
Helicobacter pylori - objawy neurologiczne: przyczyny, objawy, diagnoza i leczenie
Wstęp
Helicobacter pylori to bakteria, która może kolonizować żołądek i wpływać na zdrowie ludzi. Chociaż jest powszechnie kojarzona z chorobami żołądkowo-jelitowymi, coraz więcej badań wskazuje na związek między H. pylori a objawami neurologicznymi. W niniejszym artykule omówimy najważniejsze zagadnienia związane z tym zagadnieniem, w tym przyczyny, objawy, diagnozę i leczenie, a także postaramy się odpowiedzieć na pytanie, czy H. pylori może rzeczywiście wywoływać objawy neurologiczne.
Helicobacter pylori – co to jest?
Helicobacter pylori to Gram-ujemna, spiralna bakteria, która jest zdolna do przetrwania w kwasowym środowisku żołądka[1]. Jest to jeden z najczęstszych patogenów, z którym zmagają się ludzie na całym świecie. Szacuje się, że aż 50% światowej populacji może być zakażona H. pylori[2]. Bakteria ta jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju wrzodów żołądka, dwunastnicy oraz nowotworów żołądka[3].
Związek między Helicobacter pylori a objawami neurologicznymi
W ostatnich latach naukowcy zaczęli zauważać, że infekcja H. pylori może mieć wpływ na rozwój różnych zaburzeń neurologicznych, takich jak choroba Parkinsona, choroba Alzheimera czy stwardnienie rozsiane[4]. Choć mechanizm działania nie jest jeszcze w pełni zrozumiały, istnieją dowody na to, że H. pylori może wywoływać procesy zapalne, które prowadzą do uszkodzenia neuronów[5]. Ponadto bakteria może wpływać na układ nerwowy poprzez działanie na oś jelito-mózg[6], która umożliwia komunikację między układem nerwowym a jelitami.
Przyczyny objawów neurologicznych związanych z H. pylori
Choć dokładny mechanizm powiązania H. pylori z zaburzeniami neurologicznymi jest nadal przedmiotem badań, naukowcy zgłaszają kilka teorii, które mogą wyjaśnić to zjawisko. Należą do nich:
- Reakcje autoimmunologiczne: H. pylori może wywołać odpowiedź immunologiczną, która prowadzi do ataku własnych komórek organizmu, w tym neuronów[7]. Na przykład niektóre białka bakterii są podobne do białek występujących w ludzkim układzie nerwowym, co może prowadzić do przypadkowego uszkodzenia neuronów przez układ immunologiczny[8].
- Zapalenie układu nerwowego: H. pylori może indukować stan zapalny, który prowadzi do uszkodzenia tkanki nerwowej. Bakteria może wywoływać produkcję cząsteczek zapalnych, takich jak cytokiny, które mają zdolność przenikania przez barierę krew-mózg i wywoływania stanu zapalnego w mózgu[9].
- Dysfunkcja ośrodka jelita-mózg: H. pylori może wpływać na równowagę mikrobiologiczną jelit, co może prowadzić do zaburzeń funkcjonowania osi jelito-mózg[10]. Na przykład może powodować zmiany w produkcji neuroprzekaźników, takich jak serotonina czy dopamina, które są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania mózgu[11].
Objawy neurologiczne związane z H. pylori
Objawy neurologiczne związane z infekcją H. pylori mogą być zróżnicowane i obejmować:
- Zaburzenia ruchowe, takie jak drżenie, sztywność mięśni czy bradykinezja (spowolnienie ruchów)[12]
- Zaburzenia poznawcze, takie jak problemy z pamięcią, koncentracją czy funkcjonowaniem wykonawczym[13]
- Zaburzenia nastroju, takie jak depresja czy lęk[14]
- Zaburzenia snu, takie jak bezsenność czy nadmierna senność[15]
Diagnoza objawów neurologicznych związanych z H. pylori
W celu zdiagnozowania objawów neurologicznych związanych z H. pylori, lekarz może zastosować następujące metody:
- Badania laboratoryjne: Testy na obecność przeciwciał przeciwko H. pylori w surowicy krwi, oddechu (test ureazowy) czy stolcu mogą pomóc w potwierdzeniu infekcji[16]. W przypadku podejrzenia związku z objawami neurologicznymi warto wykonać również badania laboratoryjne krwi, które oceniają stany zapalne i inne markery neurologiczne[17].
- Badania obrazowe: Obrazowanie mózgu, takie jak rezonans magnetyczny (MRI) czy tomografia komputerowa (CT), może być pomocne w ocenie ewentualnych zmian strukturalnych związanych z objawami neurologicznymi[18].
- Konsultacje specjalistyczne: Konsultacje z neurologiem, psychiatrą czy innymi specjalistami mogą być konieczne w celu oceny objawów neurologicznych oraz różnicowania ich przyczyn[19].
Leczenie objawów neurologicznych związanych z H. pylori
Leczenie objawów neurologicznych związanych z H. pylori może obejmować:
- Eradykacja H. pylori: Leczenie antybiotykami mające na celu usunięcie bakterii może pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego oraz łagodzeniu objawów neurologicznych[20]. Terapia eradykacyjna zwykle obejmuje kombinację kilku antybiotyków oraz leki hamujące wydzielanie kwasu żołądkowego[21].
- Terapia objawowa: W zależności od rodzaju objawów neurologicznych, lekarz może zalecić leki, takie jak leki przeciwparkinsonowskie, leki przeciwdepresyjne czy leki nasenne[22].
- Terapia behawioralna: Terapia psychologiczna, takie jak terapia poznawczo-behawioralna, może być pomocna w radzeniu sobie z objawami nastroju czy snu[23].
- Wsparcie żywieniowe: Optymalizacja diety, w tym spożywanie białka wysokiej jakości, błonnika oraz korzystnych tłuszczów, może wspomóc zdrowie układu nerwowego oraz ogólny stan zdrowia[24].
Podsumowanie
W ostatnich latach coraz więcej badań wskazuje na możliwy związek między infekcją H. pylori a objawami neurologicznymi, takimi jak zaburzenia ruchowe, poznawcze czy nastroju. Przyczyny tego zjawiska mogą obejmować reakcje autoimmunologiczne, zapalenie układu nerwowego oraz dysfunkcję osi jelito-mózg. Diagnoza objawów neurologicznych związanych z H. pylori opiera się na badaniach laboratoryjnych, obrazowych oraz konsultacjach specjalistycznych. Leczenie może obejmować eradykację bakterii, terapię objawową, terapię behawioralną oraz wsparcie żywieniowe.
Warto zwrócić uwagę, że dalsze badania są niezbędne, aby w pełni zrozumieć związek między H. pylori a objawami neurologicznymi oraz opracować skuteczne strategie leczenia. Jeśli podejrzewasz, że możesz być dotknięty problemem, warto skonsultować się z lekarzem, który przeprowadzi odpowiednie badania diagnostyczne i zaleci indywidualne leczenie.
Dietetyk kliniczny i Pielęgniarka dyplomowana
Monika Zalewska
O mnie:
Specjalistka z dziedziny dietetyki klinicznej oraz dyplomowana pielęgniarka posiadająca bogate doświadczenie w ochronie zdrowia oraz pielęgnacji pacjentów z różnymi schorzeniami. Od wielu lat z pasją propaguje zdrowy styl życia, odpowiednie odżywianie oraz stosowanie suplementacji w celu przeciwdziałania procesom starzenia się organizmu.
Jako autorka licznych porad dietetycznych, opieram swoją wiedzę na potwierdzonych dowodach naukowych, co pozwala mi skutecznie wspierać w dążeniu do lepszego stanu zdrowia i samopoczucia. W swojej pracy łączę umiejętności dietetyczne i pielęgniarskie, co pozwala mi na kompleksowe podejście i dostosowywanie planów żywieniowych do indywidualnych potrzeb każdej osoby.
Bibliografia:
- Suerbaum S, Michetti P. Helicobacter pylori infection. N Engl J Med. 2002;347(15):1175-1186.
- Hooi JKY, Lai WY, Ng WK, et al. Global Prevalence of Helicobacter pylori Infection: Systematic Review and Meta-Analysis. Gastroenterology. 2017;153(2):420-429.
- Malfertheiner P, Megraud F, O'Morain CA, et al. Management of Helicobacter pylori infection-the Maastricht V/Florence Consensus Report. Gut. 2017;66(1):6-30.
- Doulberis M, Kotronis G, Thomann R, et al. Impact of Helicobacter pylori on Alzheimer's disease: What do we know so far? Helicobacter. 2018;23(1):e12454.
- Wang XL, Zeng J, Feng J, et al. Helicobacter pylori filtrate impairs spatial learning and memory in rats and increases β-amyloid by enhancing expression of presenilin-2. Front Aging Neurosci. 2014;6:66.
- Martin CR, Osadchiy V, Kalani A, Mayer EA. The Brain-Gut-Microbiome Axis. Cell Mol Gastroenterol Hepatol. 2018;6(2):133-148.
- Franceschi F, Gasbarrini A, Polyzos SA, Kountouras J. Extragastric Diseases and Helicobacter pylori. Helicobacter. 2015;20 Suppl 1:40-46.
- Doulberis M, Saleh C, Beeckmans DS, et al. Parkinson's Disease and Helicobacter pylori Infection: A Comprehensive Review. J Parkinsons Dis. 2021;11(1):33-47.
- Fasano A, Bove F, Gabrielli M, et al. The role of small intestinal bacterial overgrowth in Parkinson's disease. Mov Disord. 2013;28(9):1241-1249.
- Carabotti M, Scirocco A, Maselli MA, Severi C. The gut-brain axis: interactions between enteric microbiota, central and enteric nervous systems. Ann Gastroenterol. 2015;28(2):203-209.
- Mittal R, Debs LH, Patel AP, et al. Neurotransmitters: The Critical Modulators Regulating Gut-Brain Axis. J Cell Physiol. 2017;232(9):2359-2372.
- Tan AH, Mahadeva S, Marras C, et al. Helicobacter pylori infection is associated with worse severity of Parkinson's disease. Parkinsonism Relat Disord. 2015;21(3):221-225.
- Baj J, Forma A, Sitarz E, et al. Helicobacter pylori virulence factors - mechanisms of bacterial pathogenicity in the human stomach. Int J Mol Sci. 2020;22(1):290.
- Çamci G, Oğuz S. The relationship between Helicobacter pylori IgG antibody and anxiety-depression scores. Turk J Gastroenterol. 2014;25(4):381-385.
- Yüksel RN, Ertek IE, Doğanay HL, et al. The relationship between sleep quality and Helicobacter pylori infection in patients with minimal hepatic encephalopathy. Turk J Gastroenterol. 2016;27(6):558-562.
- Mégraud F, Lehours P. Helicobacter pylori detection and antimicrobial susceptibility testing. Clin Microbiol Rev. 2007;20(2):280-322.
- Kountouras J, Boziki M, Gavalas E, et al. Eradication of Helicobacter pylori may be beneficial in the management of Alzheimer's disease. J Neurol. 2009;256(5):758-767.
- Bostwick JM, Nashelsky J. The AGA technical review on the evaluation of dyspepsia. American Gastroenterological Association. Gastroenterology. 2000;119(4):1178-1181.
- Doulberis M, Deretzi G, Kountouras J, Polyzos SA. Impact of Helicobacter pylori on multiple sclerosis-related clinically isolated syndrome and disease-modifying treatment. Ann Neurol. 2016;80(6):946.
- Dobbs SM, Dobbs RJ, Weller C, Charlett A. Link between Helicobacter pylori infection and idiopathic parkinsonism. Med Hypotheses. 2000;55(2):93-98.
- Graham DY, Fischbach LA. Helicobacter pylori treatment in the era of increasing antibiotic resistance. Gut. 2010;59(8):1143-1153.
- Dobbs RJ, Charlett A, Dobbs SM, et al. Antimicrobial surveillance in idiopathic parkinsonism: indication-specific improvement in hypokinesia following Helicobacter pylori eradication and non-specific effect of antimicrobials for other indications in worsening rigidity. Helicobacter. 2012;17(3):187-203.
- Lydiard RB. The role of GABA in anxiety disorders. J Clin Psychiatry. 2003;64 Suppl 3:21-27.
- Goyal MS, Venkatesh S, Milbrandt J, Gordon JI, Raichle ME. Feeding the brain and nurturing the mind: Linking nutrition and the gut microbiota to brain development. Proc Natl Acad Sci U S A. 2015;112(46):14105-14112.
Bene Vobis® jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Młyn Oliwski.
UWAGA WAŻNE:
Niniejszy artykuł ma wyłącznie cel informacyjno-edukacyjny i nie stanowi porady medycznej, opinii farmaceutycznej ani dietetycznej dostosowanej do indywidualnych potrzeb czytelnika. Informacje zawarte w tekście są jedynie ogólnymi wskazówkami i nie powinny być wykorzystywane jako źródło w podejmowaniu decyzji dotyczących terapii, modyfikacji nawyków, dawkowania leków itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na zdrowie czy samopoczucie, zalecamy skonsultować się z lekarzem lub innym specjalistą, aby uzyskać profesjonalną i spersonalizowaną poradę.
Materiał prezentowany tutaj nie ma charakteru reklamowego. Opisujemy substancje i ich możliwe zastosowania, opierając się na ogólnodostępnych publikacjach, badaniach i materiałach znalezionych w internecie, książkach oraz prasie. Niniejszy tekst nie jest prezentacją ani opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego wymienione składniki. Strona i jej zawartość nie mogą być wykorzystywane w celu stawiania diagnozy, konsultacji dotyczących postępowania w razie choroby, przepisywania, dawkowania lub stosowania produktów dostępnych za pośrednictwem sklepu Młyn Oliwski.pl. Serwis Młyn Oliwski® nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej.
Pamiętaj, że:
Suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Zaleca się zróżnicowany sposób żywienia i zdrowy tryb życia