Lizyna i Prolina z Witaminą C
Prolina + lizyna + witamina C
Jedną z głównych tkanek naszego organizmu jest tkanka łączna. Wraz z wiekiem dochodzi do osłabienia jej struktury. Przyczyną jest fizjologiczny spadek syntezy jej głównego składnika budulcowego, czyli kolagenu. Niedobór tego białka prowadzi do osłabienia tkanki łącznej oraz nasilenia procesów starzenia się organizmu. Dochodzi do osłabienia kości, tkanki chrzęstnej i stawów, skóry oraz spadku elastyczności ścian naczyń krwionośnych. Można jednak spowolnić ten niekorzystny proces, stwarzając organizmowi optymalne warunki do syntezy kolagenu – a to za sprawą odpowiedniej diety, a przede wszystkim - suplementacji.
Dlaczego kolagen jest jednym z najważniejszych białek organizmu?
Tkanka łączna to najliczniej reprezentowana w organizmie człowieka tkanka, która zapewnia integralność organizmu, stanowi rusztowanie dla narządów, pełni funkcje ochronne. Tkanka łączna buduje przede wszystkim kości i chrząstki, skórę, tkankę podskórną, włosy i paznokcie, ściany naczyń krwionośnych, struktury rozmaitych narządów wewnętrznych oraz mięśni szkieletowych. Podstawowym składnikiem budulcowym tkanki łącznej jest białko - kolagen. Kolagen stanowi około 25% - 30% wszystkich białek występujących w organizmie. Kolagen to białko o specyficznej budowie przestrzennej, dzięki czemu zapewnia ogromną wytrzymałość tkanek na działanie bodźców mechanicznych.
Najbardziej charakterystyczną cechą kolagenu jest potrójna spirala oraz specyficzny skład aminokwasowy. Kolagen zbudowany jest przede wszystkim z aminokwasu glicyny (który stanowi około 30% składu białka), a także alaniny, proliny i hydroksyproliny[I]. Wspomniane aminokwasy tworzą określone sekwencje liniowe, a trzy łańcuchy polipeptydowe tworzą wytrzymałą potrójną helisę. Taka przestrzenna struktura i duża liczba wiązań nadają cząsteczce kolagenu dużą wytrzymałość na rozciąganie[II].
W jaki sposób dochodzi do osłabienia tkanki łącznej?
Synteza kolagenu to wieloetapowy proces, który powinien pozostawać w równowadze z procesami degradacji tego białka. Gdy zaczynają przeważać te drugie – dochodzi do niedoboru kolagenu w organizmie. Już po 25 roku życia dochodzi do spowolnienia tempa syntezy kolagenu, m. in. na drodze spadku aktywności enzymów uczestniczących w syntezie tego białka. Włókna kolagenowe ulegają ścieńczeniu, a tkanka łączna – osłabieniu. Jak rozpoznać, że w naszym organizmie zaczyna brakować nam kolagenu? Na pewno problem ten dotyczy osób w starszym wieku, ale nie tylko. Objawy niedoboru kolagenu to m. in.:
-
pogorszenie kondycji skóry, jej ścieńczenie, utrata elastyczności i pojawienie się zmarszczek
-
osłabienie kości, ich większa łamliwość i kruchość
-
zwyrodnienia chrząstek stawowych
-
osłabienie ścięgien i więzadeł, większa podatność na kontuzje
Sposobem na pobudzenie syntezy kolagenu może być suplementy związków niezbędnych w tym procesie – witaminy C, proliny i lizyny. Jest to szczególnie wskazane osobom narażonym na deficyt kolagenu w organizmie i wykazującym zwiększone zapotrzebowanie na to białko.
Prolina – rola w organizmie i źródła pozyskiwania
Prolina to jeden z aminokwasów endogennych, które mogą być syntetyzowane w organizmie. Aminokwas ten powstaje na drodze syntezy z innych aminokwasów – argininy i kwasu glutaminowego. Jako aminokwas białkowy, prolina pełni funkcje budulcowe, wchodząc w skład wielu białek, w tym kolagenu. Dzięki temu prolina przyczynia się do wzmocnienia struktury skóry, kości i stawów. Udział w syntezie kolagenu to nie jedyna rola proliny w organizmie. Aminokwas ten wspomaga funkcjonowanie układu immunologicznego, walkę z wolnymi rodnikami. Ponadto prolina aktywnie uczestniczy w podziałach komórkowych, co może wskazywać na jej kluczową rolę w zapewnieniu prawidłowego rozwoju organizmu już od etapu życia płodowego[III].
Pomimo, iż prolina to aminokwas syntetyzowany w organizmie, może dojść do jego niedoboru. Mowa zwłaszcza o sytuacjach, gdy nasz organizm wykazuje zwiększone zapotrzebowanie na ten aminokwas:
-
w czasie gojenia się ran
-
podczas intensywnego uprawiania sportu
-
podczas urazów
-
podczas stosowania diety ubogobiałkowej
Najbogatsze źródła proliny w diecie to produkty zawierające żelatynę, sery, wołowina, wieprzowina, białko soi[IV]. Oczywiście doskonałym źródłem tego cennego aminokwasu są także suplementy diety.
Lizyna – aminokwas egzogenny, który musimy dostarczyć z zewnątrz
Lizyna to jeden z aminokwasów egzogennych, których nasz organizm nie potrafi syntetyzować samodzielnie – stąd konieczność dostarczenia lizyny wraz z dietą. Lizyna to jeden z najważniejszych aminokwasów budulcowych, wchodzących w skład wielu białek organizmu. Jest to aminokwas szczególnie ważny dla osób aktywnych fizycznie, gdyż wchodzi w skład białek mięśniowych. Uczestniczy zatem w kształtowaniu sportowego typu sylwetki, ale także wspomaga regenerację u osób, które doświadczyły kontuzji podczas treningu. Ponadto lizyna jest aminokwasem uczestniczącym w syntezie hormonów i enzymów, a także przeciwciał.
Kolejną funkcją lizyny w organizmie jest zwiększanie absorpcji wapnia z przewodu pokarmowego[V]. Lizyna jest aminokwasem zwiększającym potencjał regeneracyjny tkanek i gojenie się ran[VI]. Lizyna to aminokwas wpływający pozytywnie na funkcjonowanie układu sercowo – naczyniowego. Lizyna ogranicza powstawanie zwapnień w ścianach naczyń krwionośnych, co może chronić przed rozwojem blaszki miażdżycowej i niedrożności tętnic[VII]. Lizyna wpływa ponadto pozytywnie na funkcjonowanie układu nerwowego, regulując syntezę kwasu glutaminowego – jednego z najważniejszych neuroprzekaźników. Lizyna wykazuje działanie przeciwlękowe, łagodzi negatywny wpływ stresu na organizm[VII].
Średnie zapotrzebowanie na lizynę dla osoby dorosłej to około 15 – 45 mg/kg m. c. na dobę[IX]. Skąd czerpać takie ilości tego aminokwasu? Najbogatsze źródła lizyny w diecie to produkty o wysokiej zawartości białka:
-
żelatyna
-
ryby
-
sery żółte i twaróg
-
wątroba
-
mięsa
Lizynę znajdziemy także w produktach pełnoziarnistych oraz nasionach roślin strączkowych. Zbyt niska podaż lizyny w diecie może skutkować zaburzeniami wzrostu u dzieci[XIII], spowolnionym gojeniem się ran[XIV], osłabieniem kości i stawów[XV], a także większą podatnością na infekcję wirusem opryszczki[XVI]. Pojawić mogą się także zaburzenia koncentracji i zawroty głowy[XVII].
Witamina C – kluczowa dla syntezy kolagenu
Witamina C to jedna z najważniejszych witamin niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jako jeden z najsilniejszych antyoksydantów, witamina C neutralizuje szkodliwy wpływ wolnych rodników na organizm. A dziś narażenie na wolne rodniki jest większe niż kiedykolwiek. Z racji narażenia na stres, zanieczyszczenia środowiskowe, żywność przetworzoną - większość z nas wykazuje zwiększone zapotrzebowanie na witaminę C. Związek ten może pomagać w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego w trakcie intensywnych ćwiczeń fizycznych i po nich, utrzymać prawidłowy metabolizm energetyczny oraz zredukować uczucie znużenia i zmęczenia. Ponadto witamina C pomaga utrzymać prawidłowe funkcje psychologiczne, zwiększa przyswajalność żelaza i pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego.
W wieloetapowej syntezie kolagenu ważną rolę odgrywa witamina C. Kwas askorbinowy aktywnie uczestniczy w hydroksylacji proliny, ponadto aktywuje enzymy uczestniczące w procesie hydroksylacji. W związku z taką kluczową rolą witaminy C w syntezie kolagenu, zbyt niskie stężenie witaminy C w organizmie wpłynie negatywnie na zawartość włókien kolagenowych. Skutkuje to osłabieniem skóry, kości i stawów, spowolnione jest gojenie się ran[X]. Nie bez przyczyny u pacjentów z trudno gojącymi się ranami stosowane są wysokie dawki witaminy C, co poprawia regenerację tkanki łącznej[XI]. Dzięki uczestnictwu w syntezie kolagenu, witamina C pomaga zatem zapewnić prawidłowe funkcjonowanie skóry, kości i chrząstek oraz zębów.
Witamina C jest związkiem, który powinniśmy dostarczyć z zewnątrz, gdyż nie mamy zdolności syntetyzowania tego związku. Z dietą powinniśmy zatem dostarczyć co najmniej 75 – 90 mg na dobę, przy czym jest to zapotrzebowanie minimalne, dotyczące zdrowych, dobrze odżywionych osób[XII]. Witaminę C można dostarczyć przede wszystkim na drodze spożywania surowych owoców i warzyw, zwłaszcza natki pietruszki, pomidorów i papryki, owoców aceroli, kiwi i truskawek czy cytrusów.
Oczywiście dla zapewnienia właściwej syntezy kolagenu ważna jest nie tylko podaż witaminy C, ale także wspomnianych wcześniej aminokwasów – proliny i lizyny. I dlatego doskonałym sposobem na zapewnienie optymalnego poziomu kolagenu w organizmie jest suplementowanie tych trzech związków – najlepiej w postaci jednej, niezwykle skutecznej formuły.
Prolina + lizyna + witamina C – suplement wspomagający syntezę kolagenu
Suplement diety dostarczający witaminy C oraz kluczowych aminokwasów białkowych to doskonały sposób na uzupełnienie diety w te cenne związki odżywcze oraz zapobieganie ich niedoborom. Taka suplementacja może bezpośrednio przełożyć się na tempo syntezy kolagenu, co przyczynia się do wzmocnienia wszystkich struktur organizmu, które zbudowane są z tkanki łącznej.
O ile nie powinno stanowić problemu dostarczenie z dietą optymalnych ilości witaminy C, o tyle trudno jest właściwie zbilansować dietę pod kątem zawartości poszczególnych aminokwasów. Przyczyną tych trudności może być brak powszechnej dostępności tabel wartości odżywczych, które uwzględniałyby szczegółowy aminogram białek. Stosując suplement diety dostarczający proliny i lizyny znamy dokładnie ilość aminokwasów dostarczanych organizmowi. A dzięki dodatkowi witaminy C, aminokwasy te mogą być skutecznie wbudowywane w strukturę włókien kolagenowych.
Wskazania do suplementowania suplementu z proliną, lizyną i witaminą C
Suplement diety zawierający witaminę C, lizynę i prolinę dedykowany jest każdemu, kto wykazuje zwiększone zapotrzebowanie na kolagen. Mowa zwłaszcza o sportowcach, osobach narzekających na bóle stawów, obrzęki i zaczerwienienie tej okolicy czy ograniczenie ruchomości stawów czy osobach po rozmaitych urazach układu ruchu czy uszkodzeniu tkanek miękkich. Zwiększone zapotrzebowanie na kolagen wykazują także osoby po 25 roku, u których spada fizjologiczna synteza tego związku. Prolina, lizyna i witamina C to suplement diety idealny dla każdego, kto chce zapobiec fizjologicznemu spadkowi syntezy kolagenu postępującemu wraz z wiekiem. Nie chodzi tylko i wyłącznie o suplementację anti – aging, która ma na celu zachowanie młodego, nienagannego wyglądu – chodzi o kompleksowe spowolnienie starzenia się całego organizmu. Po formułę lizyna, prolina i witamina C powinny zatem sięgnąć następujące osoby:
-
zawodowi sportowcy oraz osoby uprawiające sport rekreacyjnie
-
osoby dotknięte bólami stawów lub zmianami zwyrodnieniowymi w tej lokalizacji
-
osoby po urazach narządu ruchu (złamaniach, naderwaniach ścięgien)
-
osoby z rozległymi, trudno gojącymi się ranami
-
osoby po przebytych zabiegach operacyjnych
-
kobiety w okresie menopauzy, które narażone są na rozwój osteoporozy, a także zmniejszenie gęstości skóry
-
osoby chcące chronić swój układ sercowo - naczyniowy
-
osoby starające się spowolnić procesy starzenia się skóry
-
osoby pracujące umysłowo, narażone na stres
-
osoby pragnące wzmocnić naturalną odporność organizmu
Okazuje się zatem, że suplement diety z proliną, lizyną i witaminą C jest uniwersalnym preparatem prozdrowotnym wspomagającym kompleksowo funkcjonowanie organizmu. Mogą po niego sięgać zarówno osoby w podeszłym wieku, jak i osoby młode; aktywne fizycznie jak i pracujące umysłowo; dbające o wygląd, jak i o zdrowie całego organizmu. To idealny sposób na uzupełnienie diety w cenne związki odżywcze i zapobieganie ich niedoborom.
Jak wybrać najlepszy suplement diety?
Przy wyborze suplementu diety należy zwrócić uwagę przede wszystkim na skład suplementu. Mowa nie tylko o zawartości związków aktywnych, ale także braku szkodliwych, syntetycznych dodatków. W przypadku suplementu z lizyną, proliną i witaminą C ważne jest, aby preparat dostarczał takich ilości tych związków, które pokryją dzienne zapotrzebowanie na te związki. Ważne jest ponadto, aby suplement diety zawierał dobrze przyswajalne postacie związków aktywnych. Nie bez znaczenia dla stopnia wykorzystania tych związków jest brak syntetycznych dodatków. Poza potencjalnie negatywnym wpływem na zdrowie, np. generowaniem podrażnień żołądka czy alergii, powszechnie stosowane w suplementach diety syntetyczne barwniki czy konserwanty mogą ograniczać przyswajalność substancji czynnych.
Diagnosta laboratoryjny
Justyna Mazur
BIBLIOGRAFIA:
[I] Morąg M., Burza A., Budowa, właściwości i funkcje kolagenu oraz elastyny w skórze; Journal of health study and medicine, 2017, nr 2.
[II] Gelse K., Poschl E., Aigner T., Collagens – structure, function and biosynthesis; Advanced Drug Delivery Reviews 55 (2003) 1531–1546
[III] Wu G. i in., Proline and hydroxyproline metabolism: implications for animal and human nutrition; Amino Acids. 2011 Apr; 40(4): 1053–1063.
[IV] Nutritiondata.self.com
[V] Singh M., Medicinal Uses of L-Lysine: Past and Future; International Journal of Research in Pharmaceutical Sciences 2(4) · January 2011
[VI] Datta D., Bhinge A., Chandran V., Lysine: Is it worth more?; Cytotechnology. 2001 Jul; 36(1-3): 3–32.
[VII] Shimomura A. i in., Dietary l-Lysine Prevents Arterial Calcification in Adenine-Induced Uremic Rats; J Am Soc Nephrol. 2014 Sep; 25(9): 1954–1965.
[VIII] Smriga, Miro et al. “Lysine Fortification Reduces Anxiety and Lessens Stress in Family Members in Economically Weak Communities in Northwest Syria.” Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 101.22 (2004): 8285–8288. PMC. Web. 15 Feb. 2015
[IX] Tpme D., Bos C., Lysine Requirement through the Human Life Cycle; The Journal of Nutrition 6th Amino Acid Assessment Workshop 2007
[X] Janda K., Kasprzak M., Wolska J., Witamina C – budowa, właściwości, funkcje i występowanie; Pom J Life Sci 2015, 61, 4
[XI] Long, C.L., Maull K.I., et al. (2003) Dynamika kwasu askorbinowego u ciężko chorych i rannych pacjentów. J Surg Res 109(2): 144-148
[XII] Lykkesfeldt J., Vitamin C; Adv Nutr. 2014 Jan; 5(1): 16–18.
[XIII]Pereira S., Begum A., Jesudian G., Sundararaj R., Lysine-Supplemented Wheat and Growth of Preschool Children; The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 22, Issue 5, 1 May 1969, Pages 606–611,
[XIV]Wound Healing in Rabbits with a Lysine Deficiency; Nutrition Reviews, Volume 25, Issue 4, 1 April 1967, Pages 125–127
[XV]Civitelli R. i in., Dietary L-lysine and calcium metabolism in humans; Nutrition. 1992 Nov-Dec;8(6):400-5.
[XVI]Thein DJ., Hurt WC., Lysine as a prophylactic agent in the treatment of recurrent herpes simplex labialis; Oral Surg Oral Med Oral Pathol. 1984 Dec;58(6):659-66.
[XVII] Papes F. i in., The essential amino acid lysine acts as precursor of glutamate in the mammalian central nervous system; FEBS Letter Volume488, Issue1-2 January 12, 2001
Bene Vobis® jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Młyn Oliwski.
UWAGA WAŻNE:
Materiał ma wyłącznie charakter informacyjno-edukacyjny. Publikowane tutaj informacje nie mają charakteru reklamowego i w żadnym przypadku nie mogą zastępować porady lekarza lub farmaceuty.
Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, książkach oraz prasie. Materiał nie jest prezentacją ani opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki.
Strona i jej zawartość nie może być wykorzystywana w celu stawiania diagnozy, konsultacji dotyczących postępowania w razie choroby, przepisywania, dawkowania lub stosowania produktów dostępnych za pośrednictwem sklepu Młyn Oliwski.pl
Serwis Młyn Oliwski nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej.
Pamiętaj, że:
Suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Zaleca się zróżnicowany sposób żywienia i zdrowy tryb życia