Suplementy na odporność - które warto zażywać?

Początek jesieni to ostatni moment, w którym warto zadbać o wzmocnienie naturalnej odporności organizmu. Istnieje wiele skutecznych strategii umożliwiających wspomaganie układu immunologicznego, jednak kluczem do ich skuteczności jest zastosowanie ich w ramach profilaktyki. Nie warto czekać do momentu, gdy pojawią się objawy infekcji - wówczas naturalne sposoby na wzmocnienie organizmu mogą okazać się niewystarczające. Ogromne znaczenie ma sposób odżywiania i dostarczanie organizmowi tych witamin i składników mineralnych, które modulują aktywność układu odpornościowego. Poza odpowiednio zbilansowaną dietą warto sięgać po witaminy na wzmocnienie organizmu. Suplementy diety stanowią obecnie must have dla każdego, kto pragnie kompleksowo zadbać o odporność organizmu.

Od czego zależy odporność organizmu?

Wzmocnienie organizmu w okresie jesienno - zimowym powinno koncentrować się na wspomaganiu odporności organizmu. A na odporność składa się szereg rozmaitych procesów, wzajemnie ze sobą powiązanych i modyfikowanych przez obecność lub brak licznych związków. Oto przykłady istotnych dla odporności organizmu witamin i składników mineralnych oraz ich roli we wspomaganiu procesów odpornościowych:

• witaminy A, D, C, cynk, selen, żelazo i miedź wykazują aktywność antybakteryjną
• witaminy A i D, C, E, B6, B9 oraz B12, żelazo, magnez, cynk, miedź i selen uczestniczą w procesach syntezy przeciwciał
• witaminy A, C, D, E, B6, B9, B12, Żelazo, miedź, cynk i selen modulują odpowiedź komórkową
• witaminy A i D, C, E, B6, B9 oraz B12, żelazo, magnez, cynk, miedź i selen biorą udział w procesach proliferacji, różnicowania oraz podtrzymania prawidłowej funkcji komórek odpornościowych

W celu zwalczania patogennych mikroorganizmów aktywowany jest system obrony immunologicznej, obejmujący bariery fizyczne i biochemiczne, wyspecjalizowane komórki odpornościowe i przeciwciała, które są specyficznie ukierunkowane na dany patogen. Układ odpornościowy pomaga również naprawić szkody spowodowane szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak zanieczyszczenia środowiska i wrodzone toksyny w żywności. Fizyczne bariery, takie jak skóra, owłosienie ciała i błony śluzowe, pomagają zapobiegać przenikaniu do organizmu.

W przypadku obejścia tych mechanizmów, aktywowane są mechanizmy biochemiczne, które szybko identyfikują wszelkie „obce” cząsteczki oraz niszczą i eliminują zagrożenie poprzez niezliczone komórki odpornościowe (np. leukocyty, takie jak neutrofile, komórki NK i makrofagi) oraz cytokiny (zaangażowane w sygnalizację międzykomórkową), a następnie naprawę wszelkie uszkodzeń tkanek. Specyficzne czynniki inwazyjne, takie jak patogeny i obce tkanki, mogą aktywować wolniejsze adaptacyjne funkcje odpornościowe, które wykorzystują komórki T i B. Rozpoznają one specyficzne antygeny atakującego mikroorganizmu i tworzą przeciw nim przeciwciała, które umożliwiają identyfikację pod kątem ataku innych komórek odpornościowych lub bezpośrednio neutralizują patogen.

Każdy etap tej odpowiedzi immunologicznej zależy od obecności określonych mikroelementów. Historycznie, znaczenie mikroelementów w układzie odpornościowym i infekcjach opierało się na niedoborze witaminy C i występowaniu szkorbutu. Od tego czasu ustalono, że znacznie więcej mikroskładników odżywczych jest niezbędnych dla układu odpornościowego i pełni synergistyczne role w oparciu o ich komplementarny sposób działania.

Wzmocnienie organizmu - suplementy na odporność

Wzmocnienie organizmu dziecka i dorosłego wymaga stosowania długotrwałej strategii prozdrowotnej, której głównym założeniem powinno być dostarczenie istotnych dla układu odpornościowego mikro - i makroelementów. Rozwiązania są dwa - to odpowiednio zbilansowana dieta oraz suplementacja. Dobrej jakości tabletki na wzmocnienie organizmu bez recepty, czyli suplementy diety na odporność stanowią doskonałe uzupełnienie diety w cenne związki wspomagające funkcjonowanie układu odpornościowego.

Witamina D

Witamina D oddziałuje na komórki organizmu za pośrednictwem występujących na ich powierzchni receptorów VDR. Receptory te występują m. in. na komórkach układu odpornościowego - monocytach, makrofagach i komórkach dendrytycznych. Dzięki temu witamina D stymuluje podziały i różnicowanie komórek odpornościowych, a także nasila syntezę cytokin. Ponadto związek ten reguluje działanie przeciwbakteryjnych białek katelicydyny oraz defensyny^[I]. Białka te pomagają utrzymać prawidłowy skład jelitowej flory bakteryjnej, a także odpowiadają za wzmocnieniu funkcji bariery nabłonkowej.

Wykazano, że niedobór witaminy D sprzyja:

• częstszemu występowaniu infekcji, zwłaszcza górnych dróg oddechowych^[II]
• cięższemu przebiegowi zakażeń^[III]
• zmniejszeniu liczby limfocytów^[IV]

Korzyścią z suplementacji witaminy D jest przede wszystkim zmniejszenie zachorowalności na infekcje górnych dróg oddechowych^[V]. Dlatego tak ważna jest suplementacja witaminy D w okresie jesienno - zimowym. Słabemu nasłonecznieniu towarzyszy brak możliwości syntetyzowania tego związku przez skórę. To dlatego osoby w każdym wieku powinny przyjmować odpowiednie dawki witaminy D3 w postaci suplementu diety.

Witamina C

Witamina C uczestniczy w syntezie włókien kolagenowych, dzięki czemu odpowiada za integralność bariery śródbłonka naczyń oraz błon śluzowych^[VI]. Kolejne istotne dla podtrzymania naturalnej odporności właściwości witaminy C to:

• neutralizowanie wolnych rodników syntetyzowanych podczas zabijania patogenów przez komórki odpornościowe^[VII]
• stymulowanie produkcji leukocytów oraz ich migracji w kierunku zakażonych tkanek^[VIII]
• zwiększenie poziomu białek dopełniacza^[IX]
• uczestnictwo w apoptozie zużytych neutrofili^[X]
• uczestnictwo w procesach przeciwbakteryjnych^[XI]

Warto suplementować witaminę C regularnie, nie zwlekając do momentu, gdy pojawią się objawy infekcji. Stosowanie witaminy C przynosi wówczas korzyści w postaci zwiększenia poziomu przeciwciał w surowicy, pobudzenia różnicowania i proliferacji limfocytów oraz ograniczenia częstości występowania infekcji i złagodzenia ich przebiegu.^[XII]

Witamina A

Witamina A odpowiada za różnicowanie tkanki nabłonkowej oraz za rozmieszczenie immunoglobulin klasy IgA w świetle jelit, dzięki czemu wspomaga jelitową odpowiedź immunologiczną. Ponadto związek ten podtrzymuje prawidłowe funkcje limfocytów B i neutrofili. Suplementacja witaminy A może skutkować redukcją śmiertelności spowodowanej infekcjami u dzieci, a także zachorowalność na infekcje^[XIII].

Witaminy z grupy B

Witaminy z grupy B (B6, B9 i B12) biorą udział w regulacji odporności jelitowej, pośrednicząc w migracji limfocytów do jelita. Witamina B6 uczestniczy w procesie syntezy przeciwciał, a także procesach proliferacji, różnicowania i dojrzewania limfocytów. Witamina B9 (kwas foliowy) reguluje odpowiedź przeciwciał na antygeny oraz wspomaga komórkową odpowiedź immunologiczną. Z kolei witamina B12 promuje produkcję limfocytów T i zaangażowana jest zarówno w komórkową, jak i humoralną odpowiedź immunologiczną^[XIV].

Suplementacja kwasu foliowego i witaminy B12 może wspomagać odporność, zwłaszcza u osób starszych czy ciężko chorych^[XV].

Cynk

Cynk jest pierwiastkiem niezwykle ważnym dla funkcjonowania układu immunologicznego. Najistotniejsze z punktu widzenia odporności człowieka funkcje cynku to:

• modulowanie syntezy cytokin
• utrzymanie integralności skóry i błon śluzowych
• uczestnictwo w różnicowaniu i wzroście komórek układu odpornościowego

Niedobór cynku - który nie należy do rzadkości - prowadzi do różnorodnych zaburzeń w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Wśród tych najistotniejszych można wymienić upośledzone dojrzewanie i przeżycie monocytów, komórek NK oraz limfocytów T i B, zaburzenia procesów fagocytozy drobnoustrojów, spadek syntezy cytokin, nasilenie stanów zapalnych, a także upośledzoną odpowiedź przeciwciał na antygeny^[XVI].

Żelazo

Żelazo moduluje odpowiedź immunologiczna organizmu, regulując syntezę cytokin, a także uczestnicząc w generowaniu wolnych rodników tlenowych neutralizujących drobnoustroje. Niedoborowi żelaza towarzyszy obniżona aktywność komórek odpornościowych, a także spadek poziomu cytokin.

Dieta na odporność

Odpowiednia dieta to skuteczny sposób na naturalne wzmocnienie organizmu dziecka i dorosłego.

Składniki mineralne i witaminy na wzmocnienie organizmu można dostarczyć wraz z dietą - kluczem jest różnorodność oraz bazowanie na jak najmniej przetworzonych produktów. Przede wszystkim - w diecie nie może zabraknąć warzyw i owoców, najlepiej surowych. Kolejne cenne składniki jadłospisu to wszelkie orzechy, nasiona i pestki. Codziennie na talerz powinny trafiać pełne ziarna zbóż, mięsa i ryby oraz jogurty i fermentowane napoje mleczne. Warto pamiętać o odpowiednim nawodnieniu organizmu - idealnie sprawdzi się woda mineralna, a także owocowe i ziołowe herbatki.

A czego należy unikać? Na pewno niewskazane jest spożywanie cukru, zwłaszcza rafinowanego. Cukier może znacząco osłabiać działanie układu odpornościowego - a to w połączeniu z faktem, że w codziennej diecie cukru jest zdecydowanie za dużo, powinno niepokoić. W badaniach wykazano, że spożycie ponad 100 g cukru dziennie zakłóca procesy fagocytowania i neutralizowania drobnoustrojów przez neutrofile^[XVII]. Z diety warto wyeliminować także tłuszcze trans, które nasilają stany zapalne.

Wzmocnienie organizmu - domowe sposoby na lepszą odporność

Omawiając skuteczne metody na wspomaganie odporności organizmu, trudno pominąć tradycyjne, domowe sposoby walki z infekcjami. Warto pamiętać o domowych recepturach pozwalających złagodzić objawy infekcji i zapobiec nawrotom. Mowa m. in. o syropie z cebuli, soku z malin, nalewce z aloesu, syropie z miodu, czosnku i syropu z cytryny czy naparach z czystka lub lipy.

Aby na co dzień wzmacniać odporność, należy pamiętać o regularnej aktywności fizycznej, najlepiej na świeżym powietrzu, unikaniu stresu, wysypianiu się, a także hartowaniu organizmu.

Diagnosta laboratoryjny

Justyna Mazur

Bibliografia:

Bene Vobis® jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Młyn Oliwski.

UWAGA WAŻNE:

Materiał ma wyłącznie charakter informacyjno-edukacyjny. Publikowane tutaj informacje nie mają charakteru reklamowego i w żadnym przypadku nie mogą zastępować porady lekarza lub farmaceuty.

Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, książkach oraz prasie. Materiał nie jest prezentacją ani opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki.

Strona i jej zawartość nie może być wykorzystywana w celu stawiania diagnozy, konsultacji dotyczących postępowania w razie choroby, przepisywania, dawkowania lub stosowania produktów dostępnych za pośrednictwem sklepu Młyn Oliwski.pl

Serwis Młyn Oliwski® nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej.



Pamiętaj, że:
Suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Zaleca się zróżnicowany sposób żywienia i zdrowy tryb życia