Ekologiczna żywność - BIO
Z roku na rok rośnie zainteresowanie zdrowym stylem życia, ze szczególnym uwzględnieniem diety. A jakość współczesnej diety pozostawia wiele do życzenia. Na sklepowych półkach dominuje żywność przetworzona, która wyróżnia się długim terminem przydatności do spożycia oraz łatwością przygotowania, jednak odbywa się to kosztem zubożenia żywności w wartości odżywcze. Coraz częściej poszukiwana jest więc alternatywa dla przeładowanej syntetycznymi aromatami i barwnikami oraz konserwantami, mało wartościowej żywności – i odpowiedzią jest żywność BIO.
Żywność organiczna – co to?
Z roku na rok zwiększa się dostępność wartościowych produktów spożywczych, kryjących się pod nazwami „BIO”, „EKO” i „ORGANIC”. Czy te terminy znaczą to samo? W Unii Europejskiej mamy do czynienia z jednym systemem rolnictwa ekologicznego – i wszystkie pochodzące z niego uprawy określane jest mianem żywności EKO lub BIO. Różnorodność nazewnictwa takiej zdrowej żywności jest konsekwencją jedynie różnic wynikających z nomenklatury w różnych językach. Terminy te oznaczają natomiast to samo. Warunek jest jeden – nie powinniśmy sugerować się jedynie tym, co producent napisze na froncie opakowania, gdyż napis BIO czy EKO może znaleźć się tu całkowicie bezpodstawnie. Szukać należy natomiast odpowiedniego certyfikatu czy logo, potwierdzającego spełnianie wymogów stawianych żywności ORGANIC, ponadto należy przeanalizować skład produktu. A czego konkretnie szukać?
Jak rozpoznać prawdziwą żywność BIO?
To, że sięgamy po produkt z przedrostkiem „BIO” lub „EKO” w nazwie, nie oznacza, że rzeczywiście jest to produkt ekologiczny. Wielu producentów używa bowiem takich terminów zupełnie bezpodstawnie. W dobie zainteresowania zdrową żywnością i przykładania ogromnej wagi do zdrowego modelu żywienia, znacznie lepiej sprzedają się te produkty, które sprawiają wrażenie zdrowych. Producenci chętnie sięgają zatem po chwytliwe określenia ORGANIC, BIO i EKO. Zupełnie niesłusznie, gdyż bardzo często taka żywność jest ekologiczna wyłącznie z nazwy. Jak zatem zweryfikować, kiedy mamy do czynienia z prawdziwie wartościową żywnością BIO?
Zasadność stosowania określenia EKO czy BIO określana jest ściśle w rozporządzeniu Rady Unii Europejskiej (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 roku w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91. Rozporządzenie to szczegółowo określa warunki produkcji żywności pochodzenia zarówno zwierzęcego, jak i roślinnego. Uwzględniane są wszystkie etapy produkcji konkretnego produktu, poczynając od pozyskania surowców, poprzez pakowanie, transport, magazynowanie aż po kontrole jakości. A zatem – co oznacza żywność organiczna lub BIO? Jest to żywność, która spełnia następujące warunki:
- żywność EKO powinna składać się w co najmniej 95% ze składników ekologicznych; składniki te powinny być wyszczególnione w składzie poprzez dodatek słowa EKO bądź gwiazdki (*)
-
brak jest składników GMO, czyli modyfikowanych genetycznie
-
w procesie produkcji wykorzystywane są określone nawozy i środki ochrony roślin
Tylko żywność spełniająca te wymagania może być określana mianem żywności ekologicznej, a potwierdzeniem wysokiej jakości takich produktów jest przyznanie odpowiednich certyfikatów „BIO” i „EKO”; lista jednostek certyfikujących dostępna jest m.in. na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Obecnie w Unii Europejskiej obowiązuje logo rolnictwa ekologicznego, przedstawiające liść ułożony z kilkunastu drobnych gwiazdek, umieszczony na zielonym tle[I].
Wysokie wymagania dotyczące każdego etapu produkcji żywności EKO przekładają się na nieporównywalnie lepszą jakość produktów w porównaniu ze standardową żywnością. I to stanowi najlepszą odpowiedź na pytanie: „dlaczego żywność ekologiczna jest droższa”. Przede wszystkim – znacznie większe są koszty wyprodukowania żywności EKO, wiele czynności wykonywanych jest ręcznie, plony z EKO upraw są nawet o 30% niższe niż z upraw tradycyjnych. Nie bez znaczenia jest ponadto fakt, że zdrowa żywność bez konserwantów szybciej się psuje, co może zwiększać straty w handlu.
Faktem jest, że za żywność EKO należy zapłacić nieco więcej, jednak zakup tradycyjnej, przetworzonej żywności za niższą cenę to tylko pozorna oszczędność. Inwestując bowiem w EKO żywność, inwestujemy z swoje zdrowie – a to sprawia, że w przyszłości mogą nie martwić nas ogromne koszty leczenia chorób przewlekłych. Wszak liczne choroby cywilizacyjne, takie jak otyłość, cukrzyca typu 2, niektóre choroby układu sercowo – naczyniowego czy nowotwory są chorobami dietozależnymi.
Żywność organiczna – w jaki sposób wpływa na zdrowie?
Żywność ekologiczna czy BIO utożsamiana jest ze zdrową żywnością – zupełnie słusznie. Taka żywność wyróżnia się wysoką wartością odżywczą, stanowiąc bogate źródło witamin, składników mineralnych, błonnika, białka, kwasów tłuszczowych. Wykazano chociażby, że żywność ekologiczna zawiera znacznie więcej cennych antyoksydantów, w tym witaminy C, antocyjanów, kwasów fenolowych czy flawonoidów. Z kolei w przypadku produktów zwierzęcych stwierdzana jest wyższa nawet o połowę zawartość kwasów omega 3 w mleku, jajach czy mięsie[II]; ponadto wyższa jest zawartość witamin i składników mineralnych. Za wysoką wartością odżywczą produktów BIO idą ich właściwości prozdrowotne[III].
Nieliczne badania na ludziach, które bezpośrednio badały wpływ żywności ekologicznej na zdrowie ludzi, przyniosły jak dotąd pewne obserwacje, w tym wskazania na niższe ryzyko alergii u dzieci, nadwagi otyłości u dorosłych[IV], [V] chłoniaka nieziarniczego wśród konsumentów żywności ekologicznej. Zaobserwowano ponadto, że konsumenci, którzy preferują żywność ekologiczną, mają ogólnie zdrowsze wzorce żywieniowe, w tym wyższe spożycie owoców, warzyw, produktów pełnoziarnistych i roślin strączkowych oraz mniejsze spożycie mięsa[VI]. Konsumenci, którzy regularnie spożywają żywność ekologiczną, mają mniejsze ryzyko wystąpienia tych chorób w porównaniu z osobami spożywającymi żywność produkowaną w sposób konwencjonalny, w wyniku zachowań żywieniowych.
Kolejną cechą żywności EKO, która przyczynia się do jej pozytywnego wpływu na zdrowie jest wyeliminowanie pestycydów oraz zminimalizowanie zanieczyszczeń metalami ciężkimi, a także mniejsza zawartość azotanów. Tradycyjnie uprawiane rośliny stanowią główne źródło narażenia ludzi na pestycydy. Długotrwała ekspozycja na te środki może prowadzić do zaburzeń hormonalnych, rozwoju zmian neurologicznych czy nawet nowotworów. Spożywanie żywności zanieczyszczonej pestycydami wpływa ponadto negatywnie na rozwój płodu, a także zaburza prawidłowy rozwój dzieci i młodzieży[VII].
Podsumowując – warto zainteresować się żywnością BIO dla dzieci oraz dorosłych. To doskonała inwestycja w zdrowie, a także smaczną i wartościową żywność. Im więcej konsumentów decydować się będzie na zakup tego typu żywności, tym ich produkcja będzie bardziej opłacalna, a rynek zbytu będzie się poszerzał. A to oznaczać będzie coraz lepszą dostępność zdrowej żywności bez chemii, jak i jej niższe ceny.
Diagnosta laboratoryjny
Justyna Mazur
Bibliografia:
[I] Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Państwowy Instytut Badawaczy; Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym;
[II] Średnicka – Tober i in., Higher PUFA and n-3 PUFA, conjugated linoleic acid, α-tocopherol and iron, but lower iodine and selenium concentrations in organic milk: a systematic literature review and meta- and redundancy analyses; Br J Nutr. 2016 Mar 28; 115(6):1043-60
[III] Smith-Spangleri wsp., Are organic foods safer or healthier than conventional alternatives?: a systematic review; Ann Intern Med. 2012 Sep 4; 157(5):348-66.
[IV] Kesse-Guyot E, Peneau S, Mejean C, Szabo de Edelenyi F, Galan P, Hercberg S, Lairon D. Profiles of organic food consumers in a large sample of French adults: results from the Nutrinet-Sante cohort study. PLoS One. 2013;8(10)
[V] Kesse-Guyot E, Baudry J, Assmann KE, Galan P, Hercberg S, Lairon D. Prospective association between consumption frequency of organic food and body weight change, risk of overweight or obesity: results from the NutriNet-Santé study. Br J Nutr. 2017;117(2):325–334.
[VI] Torjusen H, Brantsaeter AL, Haugen M, Alexander J, Bakketeig LS, Lieblein G, Stigum H, Naes T, Swartz J, Holmboe-Ottesen G, et al. Reduced risk of pre-eclampsia with organic vegetable consumption: results from the prospective Norwegian mother and child cohort study. BMJ Open. 2014;4(9)
[VII] Mie A. i in., Human health implications of organic food and organic agriculture: a comprehensive review; Environ Health. 2017; 16: 111.
Bene Vobis® jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Młyn Oliwski.
UWAGA WAŻNE:
Materiał ma wyłącznie charakter informacyjno-edukacyjny. Publikowane tutaj informacje nie mają charakteru reklamowego i w żadnym przypadku nie mogą zastępować porady lekarza lub farmaceuty.
Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, książkach oraz prasie. Materiał nie jest prezentacją ani opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki.
Strona i jej zawartość nie może być wykorzystywana w celu stawiania diagnozy, konsultacji dotyczących postępowania w razie choroby, przepisywania, dawkowania lub stosowania produktów dostępnych za pośrednictwem sklepu Młyn Oliwski.pl
Serwis Młyn Oliwski® nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej.
Pamiętaj, że:
Suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Zaleca się zróżnicowany sposób żywienia i zdrowy tryb życia