Dieta kopenhaska

Dieta kopenhaska to jedna z najbardziej restrykcyjnych diet. Wyróżnia się bardzo niska kalorycznością, nie przekraczającą 800 kalorii na dobę. Ma to zapewnić szybką utratę wagi - podczas 13 dni stosowania diety ma być możliwe zrzucenie nawet 10 kilogramów. Jednak dietetycy odradzają stosowanie diety kopenhaskiej - jej stosowanie stwarza ryzyko niedoborów pokarmowych. Ponadto tak szybka utrata wagi grozi pojawieniem się efektu jo - jo po zakończeniu diety. Czy warto rozważyć stosowanie tej diety, czy lepiej jej unikać?

Na czym polega dieta kopenhaska?

Dieta kopenhaska to dieta o bardzo niskiej zawartości kalorii, czyli very low calorie diet VLCD. Przeznaczeniem tej diety jest bardzo szybka utrata tkanki tłuszczowej, co może być osiągnięcie dzięki radykalnemu ograniczeniu ilości spożywanych kalorii. Każdy z nas wykazuje indywidualne zapotrzebowanie na kalorie, zależne od takich czynników jak wiek, waga, a także stopień aktywności fizycznej. Zapotrzebowanie to można obliczyć korzystając m.in. z kalkulatorów dostępnych w internecie.

Aby zredukować masę ciała, zalecane jest stosowanie deficytu kalorycznego. Oznacza to, że organizm powinien spalać nieco mniej kalorii, niż wynika to z zapotrzebowania na kalorie. Deficyt ten można stworzyć na dwa sposoby - albo zmniejszamy podaż kalorii w diecie, albo zwiększamy wydatkowanie energetyczne organizmu na drodze wzmożonego wysiłku fizycznego. Zalecana wielkość takiego deficytu kalorycznego to około 300 - 500 kcal. Oznacza to, że osoba potrzebująca 2000 kcal dziennie może efektywnie chudnąć, gdy zredukuje kaloryczność diety do 1500 - 1700 kalorii.

Dieta kopenhaska proponuje radykalne zmniejszenie ilości kalorii, które nie jest w stanie pokryć podstawowego zapotrzebowania organizmu na kalorie. Oznacza to, że nie zapewnia energii niezbędnej dla zapewnienia prawidłowej pracy wszystkich narządów wewnętrznych i podtrzymania funkcji życiowych. Tak znaczne ograniczenie ilości spożywanych kalorii ma przyspieszyć proces spalania tłuszczu, jednak wiąże się ze znacznym osłabieniem organizmu, ryzykiem wystąpienia niedoborów pokarmowych, a także ryzykiem wystąpienia efektu jo - jo.

Zasady diety kopenhaskiej

Dieta kopenhaska zaplanowana jest na 13 dni. W tym czasie możliwe jest spożywanie zaledwie 500 - 800 kalorii dziennie. Oznacza to, że kaloryczność diety kopenhaskiej jest nawet trzykrotnie - czterokrotnie niższa niż dzienne zapotrzebowanie organizmu na kalorie. Dieta obejmuje trzy posiłki dziennie, które powinny być spożywane o stałych porach. Śniadanie przewidziane jest o godzinie 8 - 9, obiad należy spożyć między godziną 12 a 14, a kolacja - w godzinach 17 - 18.

Aby zachować niewielką kaloryczność diety, konieczne jest wykluczenie wielu produktów. Przede wszystkim - dieta nie obejmuje większości źródeł tłuszczu, a także wielu produktów węglowodanowych. Lista produktów, które można jeść na diecie kopenhaskiej nie jest długa i obejmuje następujące produkty:

• chude mięsa (pierś kurczaka, szynka z indyka, befsztyk wołowy) oraz chude ryby
• wybrane owoce i warzywa (marchewka, jabłka, cytryny, szpinak, pomidor, sałata)
• jajka
• oliwa z oliwek
• twarożek
• jogurt naturalny
• chleb tostowy
• czarna kawa i herbata.

Należy przestrzegać ściśle jadłospisu oraz pór posiłków. Niedozwolone jest spożywanie jakichkolwiek przekąsek między posiłkami, wskazane jest natomiast wypijanie dużych ilości wody. Dieta ma trwać 13 dni i nie jest wskazane dłuższe jej stosowanie.

Dieta kopenhaska - przykładowy jadłospis

Menu na diecie kopenhaskiej obejmuje trzy posiłki dziennie. W poszczególnych dniach diety posiłki te różnią się nieznacznie, ponadto jadłospis powtarza się w drugim tygodniu diety. Oto jadłospis, który należy stosować podczas diety kopenhaskiej:

Dzień 1 i 8:

• Śniadanie: kubek czarnej kawy z dodatkiem łyżeczki cukru.
• Obiad: 2 jaja gotowane na twardo, szklanka ugotowanego szpinaku lub brokułów, 1 pomidor.
• Kolacja: 200 g befsztyka wołowego, 5 liści sałaty z dodatkiem oliwy z oliwek i soku z cytryny

Dzień 2 i 9:

• Śniadanie: kubek czarnej kawy z dodatkiem łyżeczki cukru.
• Obiad: 200 g befsztyka wołowego, 5 liści sałaty skropionych oliwą i sokiem z cytryny, jabłko lub grapefruit
• Kolacja: chuda szynka drobiowa (maksymalnie 100 g), ⅔ szklanki jogurtu naturalnego.

Dzień 3 i 10:

• Śniadanie: 1 kubek kawy z dodatkiem łyżeczki cukru, grzanka z 1 kromki pieczywa.
• Obiad: szklanka gotowanego szpinaku, 1 pomidor, świeży owoc.
• Kolacja: 2 jaja gotowane na twardo, chuda szynka (maksymalnie 100 g), 5 liści sałaty z oliwą z oliwek i sokiem z cytryny.

Dzień 4 i 11:

• Śniadanie: 1 kubek kawy z dodatkiem łyżeczki cukru.
• Obiad: 1 jajo gotowane na twardo, 150 g serka wiejskiego, 1 duża marchewka.
• Kolacja: ½ szklanki kompotu owocowego bez cukru, ⅔ szklanki jogurtu naturalnego.

Dzień 5 i 12:

• Śniadanie: duża starta marchewka z dodatkiem soku z cytryny.
• Obiad: 300 g chudej, gotowanej lub smażonej bez tłuszczu ryby (np. dorsz lub pstrąg) skropionej sokiem z cytryny.
• Kolacja: 200 g befsztyka wołowego, 5 liści sałaty, 6 różyczek gotowanych brokułów.

Dzień 6 i 13:

• Śniadanie: kubek czarnej kawy z dodatkiem łyżeczki cukru, grzanka z małej kromki pieczywa.
• Obiad: duszona pierś z kurczaka, 5 liści sałaty z oliwą i sokiem z cytryny.
• Kolacja: 2 jaja na twardo, 1 duża marchewka

Dzień 7:

• Śniadanie: kubek zielonej herbaty bez dodatku cukru.
• Obiad: 150 g grillowanej lub pieczonej piersi z kurczaka, świeży owoc.
• Kolacja: w tym dniu nie spożywa się kolacji.

Suplementacja na diecie kopenhaskiej

Ponieważ dieta kopenhaska eliminuje wiele produktów i umożliwia spożywanie tylko bardzo ograniczonej ilości produktów - stwarza ryzyko niedoborów pokarmowych. Ponieważ niemal całkowicie wyeliminowane są tłuszcze, niezbędne jest suplementowanie kwasów omega 3, a wraz z nimi dobrze jest suplementować witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, są to: - Witamina A, witamina D, witamina E i witamina K. Wskazana jest także suplementacja witamin z grupy B, magnezu, cynku, można także sięgnąć po preparat witaminowo - mineralny o złożonym składzie.

Ponieważ dieta uwzględnia minimalne spożycie warzyw i owoców, stanowiących bogate źródło antyoksydantów, wskazana może być dieta dostarczająca niewiele warzyw, dlatego w celu zapobiegania zaparciom należy zażywać preparaty zawierające błonnik. W celu utrzymania prawidłowego funkcjonowania układu trawiennego można sięgnąć także po probiotyki. Bez względu na stosowaną dietę konieczne jest suplementowanie witaminy D3 - jest to niezbędne w miesiącach o niewystarczającej ekspozycji na słońce, zwłaszcza w okresie od września do kwietnia.

Wady diety kopenhaskiej

Dieta kopenhaska uznawana jest za zbyt restrykcyjną i niedoborową dietę - dlatego nie jest ona polecana przez dietetyków. Przede wszystkim - dieta ta dostarcza zdecydowanie za mało kalorii, dlatego podczas stosowania diety może pojawić się wiele dolegliwości. Najczęściej pojawia się osłabienie, bóle i zawroty głowy, senność, zaparcia. Ponadto mogą pojawić się liczne dolegliwości wynikające z rozwijających się niedoborów pokarmowych i braku równowagi żywieniowej. Może dojść do utraty masy mięśniowej w efekcie nasilenia procesów katabolizmu białek.

Dieta kopenhaska - przeciwwskazania

Istnieje szereg przeciwwskazań do stosowania diety kopenhaskiej. Tak niskokaloryczna dieta nie jest w zasadzie polecana nikomu. Jednym z najważniejszych przeciwwskazań jest ciąża i karmienie piersią. Kobiety ciężarne oraz karmiące piersią wykazują większe zapotrzebowanie na wiele składników odżywczych, ponadto laktacji towarzyszy większe zapotrzebowanie na kalorie.

Oznacza to, że dieta kopenhaska jest bardzo niewskazana dla świeżo upieczonych mam. Także dzieci i młodzież nie powinny stosować diety kopenhaskiej - okresowi intensywnego wzrostu i rozwoju dziecka musi towarzyszyć stosowanie diety odpowiednio zbilansowanej pod kątem kaloryczności oraz zawartości makro - i mikroskładników.

Dieta kopenhaska jest niewskazana dla osób w podeszłym wieku, zwłaszcza dotkniętych takimi schorzeniami jak cukrzyca, choroby układu sercowo - naczyniowego, a także wszelkie inne przewlekłe schorzenia. Zwłaszcza chorzy na cukrzycę powinni zachować szczególną ostrożność, gdyż diecie kopenhaskiej mogą towarzyszyć epizody hipoglikemii.

Wady diety kopenhaskiej

Dieta kopenhaska nie sprzyja wypracowaniu odpowiednich nawyków żywieniowych, gdyż jej założenia są całkowicie sprzeczne z tym, co rekomendują dietetycy. Stosowanie tej diety sprzyja utrwalaniu nieprawidłowych przyzwyczajeń żywieniowych, nie uczy komponowania zbilansowanych posiłków. Ogromną wadą diety kopenhaskiej jest ryzyko pojawienia się niedoborów pokarmowych, dotyczących tłuszczów, białka, witamin, składników mineralnych, antyoksydantów czy błonnika.

A podstawową cechą zdrowej diety jest możliwość kontynuowania jej przez dłuższy czas. W przypadku diety kopenhaskiej nie jest to możliwe i dlatego można ją kontynuować jedynie przez kilkanaście dni. A co potem? Bardzo często pojawia się efekt jo - jo, wynikający m. in, z natychmiastowego powrotu do starych nawyków żywieniowych. Ponadto nagła utrata wagi może wynikać z utraty wody z organizmu czy katabolizmu mięśni - i włączenie standardowej diety szybko poskutkuje ponownym przybieranie na wadze.

Podczas stosowania diety kopenhaskiej może pojawić się uczucie zmęczenia i senności, pojawiają się bóle i zawroty głowy, problemy z pamięcią i koncentracją. Może dojść do pogorszenia kondycji skóry, włosów i paznokci, a także napady głodu.

Diagnosta laboratoryjny

Justyna Mazur

Bibliografia: